Kirmani'nin Şerh-u Ahlak-ı Adudiyye Adlı Eseri

Abstract

Bu tezde, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyelik sürecinde, demokrasi, insan hakları ve hukuk devleti bağlamında yapılan reformların Türkiye demokrasisinin konsolidasyonu üzerine etkileri incelenmiştir.Türkiye demokrasisi, otoriter vesayetçi bir özellik taşımaktadır ve bu yönüyle Batı tipi temsili liberal demokrasilerin oldukça uzağına düşmekte, daha çok Latin Amerika demokrasilerine benzemektedir. Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyelik müzarekerelerinde Türkiye demokrasisinin karşılaştığı temel sorun, Batı tipi liberal temsili bir demokrasinin tesisi ile onun konsolidasyonu sorunudur. Bu tezde, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne aday ülke statüsü kazanmasının sağladığı kaldıraç etkisine bağlı olarak, Türkiye'nin demokratikleşmesi ve demokratik konsolidasyonunun sağlanmasında, özellikle I. hükümeti döneminde, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin çok önemli bir siyasal aktör olarak görev yaptığı iddia edilmektedir. Diğer bir ifade ile, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin Türkiye demokrasisine asker-sivil ilişkileri ve hukuk devleti bağlamında yaptığı katkının niteliği ve miktarı ele alınmıştır.Adalet ve Kalkınma Partisi'nin Türkiye'nin demokratikleşmesi ve demokratik konsolidasyonunun sağlanmasına ilişkin yaptığı katkının tespit edilebilmesi için, Adalet ve Kalkınma Partisi hükümetleri döneminde gerçekleştirilen yasal ve anayasal reformların içerik analizlerine yer verilmiş; çalışmanın temel yapısını ortaya çıkaran içeriklerin sınıflandırılmasına çalışılmıştır. Bu amaçla, Türkiye'yi demokrasiye doğru taşıyabilecek, asker-sivil ilişkileri, insan hakları ve yargı sistemi üzerinde gerçekleştirilen yasal ve anayasal boyuttaki değişiklikler gözden geçirilirken; demokratikleşme için uygun bir zemin oluşturacağı düşünülen ekonomik gelişmelere göz atılmıştır. Döneme ilişkin Avrupa Birliği ilerleme raporları taranırken ilgili literatür gözden geçirilmiştir.I. hükümeti döneminde, Adalet ve Kalkınma Partisi, demokratikleşme ve demokratik konsolidasyonun sağlanmasında, gerçekleştirdiği anayasal ve yasal değişiklikler ile aktif bir reformcu özellik gösterirken, II. döneminde, demokratik kültürün gelişmesi, içselleştirilmesi ve hazmedilmesinde güçlü davranışsal özellikler sergilemiş, ancak reformları ihmal etmiştir. Bununla birlikte, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin II. döneminde gösterilen halk iradesini koruma çabası, ordunun vesayetçi niteliğini kaybetmesine yardımcı olurken, yargı alanında reformların ihmal edilmesine bağlı olarak, ordunun boşalttığı vesayet makamına yargı vakumlanmıştır.

The present work tries to examine the effects of the reform programme which have been executed to join the European Union on the consolidation of Turkish democracy.Turkish democracy shows authoritarian guardianship characteristics and this makes it resemble to Latin American type of democracy rather than western type of representative democracy. Basic problem that Turkey has faced in the process of European Union membership is the establishment of western model of representative democracy and the consolidation of Turkish democracy in line with this type of democracy. The present work argues that, particularly during its term of office, Justice and Development party made a great deal of efforts to open the way of consolidating Turkish democracy, which was encouraged by the will of the European union to declare that if Turkey met the Copenhagen criteria then it would be declare the membership candidate. In other words, Justice and Development party contributed a lot to the consolidation of Turkish democracy with reference to civilian-military relations and rule of law.To determine the extent of the JDP?s contribution to the consolidation of Turkish democracy, content analysis of the reform programme which was carried out by the JDP governments was utilized. Within this framework, legal and constitutional changes regarding civilian-military relations, human rights and judicial system were looked at. Economic developments which are considered to be important for democratisation were taken into consideration. EU progressive reports related to the period were also examined.While Justice and Development Party was a reformist party in its first term Office with its efforts of carrying out legal and constitutional reforms to consolidate the Turkish democracy, in its second period it ignored reforms though it showed strong behavioural characteristics to develop and interiorise democratic culture. Attempts in its second period to protect the will of the people contributed to melting away of guardianship character of the army, neglecting reforms in judiciary vacuumed judiciary to the place of the army.