Gelişmekte olan ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye'nin dış borçları Osmanlı İmparatorluğuna dayanır. Osmanlı İmparatorluğundan 65 milyon dolar dış borç devralan Türkiye, 1930 yılına kadar dış borç almamış, 1930'lu yıllarda yabancıların elindeki işletmeleri millileştirmek için dış borçlanmaya gidilmiştir. Ülkemiz 1958 yılında borçlarını ödemeyerek moratoryum ilan etmiştir. İkinci beş yıllık kalkınma planı dönemi sonunda borçlanmadan kalkınmayı hedeflemiş olmasına rağmen hedefine ulaşamamıştır. 1974 ve 1978 petrol şoklarından etkilenmiş, 1979'da borçlarını erteleterek moratoryumdan kurtulmuştur. İç tasarrufların yetersizliği, ödemeler dengesi açıkları, kaynakların verimli kullanılmaması, yolsuzluklar ve faiz ödemeleri Türkiye'yi borç çıkmazına sokmuştur. Türkiye son dönemlerde borçlarını borçlanarak ödemektedir. Bu çalışmada ülkelerin borçluluk durumlarını belirten dış borçlarla ilgili rasyolarda 1980- 2000 dönemi ele alınıp, rasyoların değerlendirilmesi yapılarak dış borçların Türkiye ekonomisine etkileri incelenmiştir. Dış borçlarla ilgili rasyoları incelediğimizde Türkiye çok borçlu ülkeler sınıfında yer almakta olup, dış borçlar Türkiye ekonomisini olumsuz etkilemektedir. Türkiye'nin kriz ortamından kurtulması ve dış borçlarını azaltması için, etkin vergileme politikası izlemesi, kaynaklan ve alınan kredileri verimli kullanması, savurganlık ve yolsuzluklardan kurtulması, KİT'lerde iyileştirmeye gitmesi ve öncelikle zarar eden KİT'leri özelleştirmesi gerekir. Uzun vadeli ve faiz oranı düşük kredi bulma imkanları araştırılıp öncelikle faiz oranlan çok yüksek olan iç borçlarını azaltması ve ihracata yönelik üretimi artırıp, ihracatı artına teşvikler uygulaması gerekir. vuı %C. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU
As a developing country, Turkey's foreign debt stems from Ottoman Empire Turkey took responsibility of sixty-five millions foreign debt from Ottoman Empire at begining of the establishment of the Republic. During the nationalization policies, first time Turkey borrowed some foreign money to nationalize foreign owned corporation in Turkey. Then Turkey declareted a moreterium in 1958. Even Turkey had attempted to sustain her development without borrowing from outside for the second five years planned period, she was not able to succes it. As a result of 1974 and 1978 crude-oil shocks in the world. In 1979, Turkey escaped a declaration of another moreterium by postponing her repayments inadequate domestic saving, balance of payments deficits, inefficient source uses, collaption and interest payments take places Turkey fell in a debt debate Turkey has started to pay her debt by reborrowing recently. In this study, the influences of the borrowing from outside on Turkish economy is analyzed by the ratios, which show the borrowing positions of the wuntries, for the period of 1980 and 2000, the last two decade of the century and milenium. As a result of the evaluation of those ratios, Turkey is categorizied in the heavily-debted countries, and the persistently outstanding foreign debt has worsened Turkish economy since 1980. In order to reduce foreign debt and to overcome economic crises, Turkey priorily must design taxes efficiently, consume resources and credits productively, stop corruptions and wastefullness, to make privatisation of the state economic enterprises after making them profitable. Howewer she must reduce the borrowing at high interest especially domestic borrowing, and look for long-term foreign borrowing at lower interest importantly, Turkey should continue her export - oriented industrialization policies, for that, Turkey may subsidize export products and free the domestic currency to compute outside. rx
