Fuzuli'de bağlanma

Abstract

Anahtar Kelimeler: Bağ, Bağlama, Bağlanma, Aşk, insan-ı kâmil Bağlanma, başka bir şeye, bir varlığa karşı ilgi duyma, onunla alâkalı olma anlamına gelir. İnsanın hayatında en sık gerçekleştirdiği eylemlerden biri olarak karşımıza çıkan bağlanma, insana geniş bir yaşama alam açmakta ve varoluşunu ortaya koymasına yardımcı olmaktadır. Bu sebeple bağlanma, onun hayatının en önemli kavramlarından biridir. Varoluşçuluk akımı, insanın varoluşunda kurduğu düzenden dolayı bağlanmayı anlamaya çalışır. Bağlanma, varoluşçulara göre, insanın sonradan ortaya koymaya başladığı özünü belirleme sürecinde ona yardımcı olan temel unsurlardan biridir. Varoluşçuluğun başlıca temalarından olduğu için, bağlanmayı bu alam içinde anlamaya çalıştık. Tasavvuf ilahi aşkı yaşamak isteyenlerin yaşam şeklidir. Aşk tasavvufta işlenen merkezi konulardandır. Bağlanmanın tasavvufta aranmaya çalışılması da aşk kavramının, tasavvufta temel kavramlarından biri olarak anlaşılmasından kaynaklanmaktadır. Çünkü aşk, başka şeylere, başka bir insana ya da Tanrı' ya bağlanma biçimlerinde ortaya çıkan bağdır. Bu bağlanma nasıl, ne gibi yöntemler ve eylemlerle, niçin gerçekleşir? Çalışmada, tasavvufta bağlanma, bu sorulara cevap bulmak amacıyla işlenmiştir. Tasavvufun aşkla bağlanma konusunu en belirgin şekilde işleyen şairlerden biri olan Fuzûlî'nin Leylâ ve Mecnun mesnevisi bağlanmanın yoğun şekilde kullanıldığı bir eserdir. Bu nedenle tasavvufun bağlanma konusundaki yaklaşımlarını anlamak için Fuzûlî' den hareket etmek birçok soruya net cevaplar bulunmasında bu çalışma için yeterli olmuştur. Bağlanmayı araştırırken çalışma Fuzûlî ve onun tasavvuf bakışıyla sınırlandırılmış ve bu bakış açısından anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu tez egzistansiyalist felsefenin ve tasavvufun bağlanmayı nasıl algıladıklarım belirlemek ve böylece insanın varoluş serüveninde bağlanmanın nasıl bir etken olduğunu ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Yoğunluklu olarak, tasavvufun teorik yapışım edebiyatta başarılı bir şekilde kullanan Fuzûlî'nin paradigmasından hareket edilmiştir. Bununla, Fuzulinin varoluş perspektifinden insanın varhğı, bağ-bağlama-bağlanma kavramlarıyla nasıl var ettiği anlaşılmaya ve anlatılmaya çalışılmıştır.