Bireylerin güç algılamalarında bilginin yeri : Bir araştırma

Abstract

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: "Bireylerin Güç Algılamalarında Bilginin Yeri: Bir Araştırma" Tezin Yazarı: Fuat MAN Danışman: Yrd. Doç. Dr. Fatma FİDAN Kabul Tarihi: 26 Temmuz 2005 Sayfa Sayısı: viii (ön kısım) + 71 (tez) + 1 1(ekler)Anabilim dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bilim dalı : İnsan Kaynaklarlı Yönetimi ve Endüstri İlişkileri Güç ilişkisi en küçük sosyal ilişkiden karmaşık sosyal ilişkilere kadar tüm durumlarda söz konusu olan bir kavram olduğu için, sosyal bilimlerin en temel konularından birisini oluşturmaktadır. Dolayısıyla güç ilişkisi konusu hemen hemen tüm sosyal bilim disiplinlerinin ilgi alanına giren çok önemli bir konudur. "Güç" aynı zamanda genelde edinilmek istenen bir "durum"a da göndermede bulunduğu için, bu "durum"un nasıl sağlanabileceği de önemli bir soru olmaktadır. Her ne kadar ekonomik zenginlik, siyasi ve sosyal kaynaklar güç elde etmede çok önemli birkaç dış kaynak durumundaysa da bunların dışında kişinin kendisinden kaynaklanan özelliklerin de güç sağlamada önemli olduğu inanılan noktalardan birisidir. Gücün bireysel kaynakları denince de genelde "bilgi" akla gelmekte ve yaygın olarak bu fikir paylaşılmaktadır. Dolayısıyla ister Bacon'un ele aldığı anlamda tabiata hükmetme bilgisi olsun gerekse Foucault'un yaklaşımındaki iktidarı pekiştirme anlamında bilgi olsun her halükarda bilgi, güç konusundaki önemini korumuştur. Ancak acaba gerçekten etrafımızdaki tüm bireylerin genel yaklaşımı bu yönde mi? Her ne kadar genel kanı ile bilgiye verilecek önemin belirlenemeyeceği doğruysa da bu sorunun cevabını bulmak en azından bize içinde yaşadığımız toplumun belli bir konudaki yaklaşımı ile ilgili, dolayısıyla bir ölçüye kadar bu toplumun profili ile ilgili önemli ip uçları verecektir. Bu tez, içinde bulunduğumuz toplumun güç konusundaki algılarım ölçmeye yönelik bir çalışmadır. Güç konusuyla ilgili önemli düzeyde bir literatür bulunmasına rağmen bireylerin algılarını teorik yaklaşımla karşılaştıran bir çalışmanın da bu literatüre farklı bir yaklaşımla katkıda burulması amaçlanmıştır. Dolayısıyla bu amaçla anket formlarıyla katılımcıların bu konudaki algılan ölçülmüştür. Analizler sonrasında yukarıda bahsedilen bilginin çok önemli olarak görüldüğü ancak şayet bir sıralama yapılırsa bu unsurun ilk sırada olmayacağı görülmüştür. Katılımcılar genelde bilgiye büyük önem atfetmelerine rağmen yine bir kişisel kaynak olan psikolojik unsurun daha önemli olduğunu belirtmişlerdir. Anahtar kelimeler: Güç, bilgi, bilgi güç ilişkisi, güç kaynakları, bireylerin güç algıları