Anadolu ve Rumeli ağızlarında anlamca kaynaşmış (Deyimleşmiş) birleşik fiiller

Abstract

Bu çalışma Anadolu ve Rumeli ağızlarında bulunan kalıplaşmış birleşik fiillerin incelenmesini içermektedir. Bu çalışmayı yapmaktaki amacımız Anadolu ve Rumeli ağızlarında anlamca kaynaşmış birleşik fiilleri bularak Türkçe'nin ne kadar zengin ifade imkanlarına sahip olduğunu göstermektir. İstanbul ağzının basın yayın yoluyla diğer ağızlar üzerindeki etkisi her geçen gün artmakta ve ağızlar bu özelliklerini kaybetmektedir. Bu da bu tür çalışmaların önemini arttırmaktadır. Giriş bölümünde araştırıcıların birleşik fiil ve anlamca kaynaşmış birleşik fiil hakkındaki görüşleri, birleşik fiil sınıflandırmalarında anlamca kaynaşmış ( deyimleşmiş) birleşik fiillerin yeri, tanımı ve yapısında söz ederek bir değerlendirme yaptık. "Anadolu ve Rumeli Ağızlarında Bulunan Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller Üzerine İnceleme" bölümünde, değişik yörelerden derlediğimiz bu yapıdaki fiillerin şekil ve anlam bakımından değerlendirilmesi yapılmıştır. Sözlük bölümünde bulduğumuz anlamca kaynaşmış fiilleri alfabetik sırayla verdik. Her fiilin karşısına anlamı ve daha sonra örnek olarak alındığı cümleyi verdik. Örnek cümlelerin hepsinin sonuna parantez içerisinde cümlenin alındığı kitap ismi, sayfa ve satir numarası sırasıyla verilmiştir. Örnek cümlelerin imlasında alındığı kitaba sadık kalınmıştır. Kullanılan çevriyazı işaretleri ise eserin başında verilmiştir. Sonuç bölümünde araştırmada vardığımız sonuçlar verilmiştir. Dizin bölümünde deyimler fiil unsuru esas alınarak alfabetik olarak sıralanmıştır. Kaynaklar bölümünde araştırmada yararlandığımız eserlerin künyesi verilmiştir. Anadolu ve Rumeli ağızlarında Türkçe'nin ifade gücünün ve zenginliğini gösteren birçok anlamca kaynaşmış birleşik fiil bulunmaktadır. Bunların bir çoğu da o yöre insanları dışında bilinmektedir. Bu tür çalışmalarla bu fiiller kaybolmadan tespit edilmelidir.