Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve Türkiye

Abstract

Anahtar kelimeler; Doğrudan Yatırım, Çok Uluslu Şirket, İrlanda Gelişim Ajansı, Türkiye Günümüzün küreselleşen dünyasında gerek sanayileşmiş ve gelişmesini tamamlamış ülkeler, gerekse gelişme yolunda olan ülkeler yabancı sermaye olarak ifade edilen doğrudan yabancı yatırımları kendilerine çekmek için çaba harcamaktadırlar. Bunun sebebi ise, doğrudan yabancı yatırımların gittikleri ülkelerin ekonomilerine sağlamış olduğu sermaye, yeni teknoloji, yeni yönetim teknikleri, dış pazarlara açılma imkanı ve istihdam artışı gibi yararlardır. Günümüzde doğrudan yabancı yatırımların büyük bir çoğunluğu Çok Uluslu Şirketler (ÇUŞ) ve onların iştirakleri arasında gerçekleşmektedir. Bu şirketlerin, doğrudan yabancı yatırımları gerçekleştirme amaçları uzun vadeli ticari çıkar elde etmektir. Doğrudan yabancı yatırımları, kendilerine çekme amacında olan ülkeler ile bu yatırımları gerçekleştiren ÇUŞ'ların amaçları arasında optimal bir denge kurulması halinde doğrudan yabancı yatırımlar ülke yararına olabilmektedir. Türkiye, doğrudan yabancı yatırım girişlerinde diğer ülkelerle kıyaslandığında uluslararası alanda da kabul edilen avantajlarına rağmen başarılı olamamıştır. Gelinen nokta itibariyle başarısızlığa yol açan etkenlerin araştırılması ve hızla çözüm yoluna gidilmesi önem arz etmektedir. Türkiye, ekonomik ve siyasi istikrarı sağladığı ölçüde ve özelleştirmede gereken hızın sağlanması ile etkili şekilde uygulanacak vergisel teşvikler yardımıyla yatırım ortamına ilişkin gerekli düzenlemelerin yapılması sonucu bunların yanında potansiyel yatırımcılara, yatırım ortamını tanıtacak, yatırımları yönlendirecek bu konuda Dünya'ya örnek gösterilen Irish Development Agency (İrlanda Gelişim Ajansı-IDA) gibi bir yatırım tanıtımın kurumunun oluşturulması ile Türkiye, uluslararası alanda doğrudan yabancı yatırımlardan şimdiye kadar almış olduğu miktarın kat kat üstünde yatırım çeken bir ülke konumuna gelecektir. « »