Abstract:
SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: Türkiye Türkçesinde Nesne Yardımcı Cümleli Bağımlı Birleşik Cümle Tezin Yazan: Ayşe Yılmaz Danışman: Prof. Dr. Alâeddin Mehmedoğlu Kabul Tarihi: Temmuz-2005 Sayfa Sayısı: X(ön kısım)+ 1 56(tez) Anabilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bu tez, Türkiye Türkçesinde zengin kullanıma sahip olan nesne yardımcı cümleli bağımlı birleşik cümlenin Türkiye Türkçesindeki yerini ortaya koymaktadır. Tez, dört bölümden oluşmaktadır. Tezimizin ilk bölümünde; Türkiye Türkçesinde cümle üzerine yapılan tanımlar, bu tanımların genelde üzerinde durduğu "yargı" meselesi ve cümle ile hükmün farklı yönleri ortaya konulmuştur. Birleşik cümle genel olarak ele alınmıştır. Tezimizin ikinci ve üçüncü bölümünde; cümle konusunda çeşitli dilbilgisi kitaplarından ve makalelerden derlenen görüşler ışığında cümle sınıflandırmaları, yardımcı ve temel cümle terimleri, bunların cümle içerisinde belirlenme ölçüleri, fiilimsi ve fiilimsi öbeklerinin, takı öbeklerinin birleşik cümle oluşturup oluşturmadıkları gibi meseleler ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde ise; nesne yardımcı cümleli bağımlı birleşik cümle, bağımlı birleşik cümle şeklindeki yapıda yardımcı cümlenin temel cümleye çeşitli araçlarla bağlanma yolları göz önünde bulundurularak, çeşitli kaynaklardan alınan cümle örnekleri ışığında incelenmiştir. Anahtar kelimeler: Birleşik cümle, bağımlı birleşik cümle, yardımcı cümle, temel cümle, fiilimsi, nesne