Abstract:
SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: Çevre Kirliliğinin Önlenmesinde Çevre Vergilerinin Rolü Tezin Yazan: Oya Sezer Danışman: Yrd. Doç. Dr. Habib Yıldız Kabul Tarihi: 29.06.2005 Sayfa Sayısı: VIII (ön kısım) 1 12 (tez) Anabilim Dalı: Maliye Bilim Dalı: Maliye Teorisi Sanayileşme ile birlikte tüm dünyada önemli ölçüde çevre kirlenmesi sorunu yaşanmaya başlanmıştır. Asit yağmurları, doğal kaynakların tükenmesi, global ısınma, ozon tabakasının incelmesi gibi sorunlar bunlardan bazılarıdır. Çevre kirliliğinin önlenebilmesi amacıyla sübvansiyonlar ve doğrudan kontroller kullanıldığı gibi vergilemede bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, kirliliğinin önlenmesinde çevre vergilerinin rolü ve katkısı ortaya konulmuştur. Ayrıca ülkelerin uyguladığı maliye politikaları içerisinde çevre vergilerinin yeri, devlete kamu geliri sağlamadaki payı ve ücretler üzerindeki vergi yükünün azaltılmada rolü de tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın sorulan şunlardır; - Çevre vergileri kirliliği önlemede basan şansına sahip midir? - Çevre vergileri yalnızca çevrenin korunması amacıyla mı kullanılmaktadır? - Gelişmiş ülkelerde geliştirilen yeni çevre vergileri hangileridir? Bunlardan hangileri Türkiye'de uygulanmaktadır? Çevrenin korunması amacına uygun mudur? Bu sorulara cevap ararken literatür taraması yapılarak AB, OECD, ABD ve Türkiye'deki çevre vergilerinin gelişimi ve uygulamaları incelenmiştir. Bu çerçevede yapılan çalışma sonucunda çevre vergilerinin, artan çevre sorunlarının önlenmesinde maliyet etkin olması, çevre vergisi gelirlerinin her geçen gün artması, bu vergilerinden elde edilen gelirin bütçe açıklarının finansmanında kullanılabilmesi, çevre vergilerinin geliri ile diğer vergi oranlarında indirime gidilebilmesi, kamu gelirini artırıcı, negatif dışsallıkları önleyici özelliğe sahip olması nedeni ile öneminin her geçen gün arttığı söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Çevre vergileri, yeşil vergiler, kirliliğin önlenmesinde vergilerin rolü
