Abstract:
Kooperatif, ortakların çıkarlarını ve özellikle meslek ya da geçimlerine ilişkin gereksinimlerini karşılıklı yardım ve kefalet aracılığı ile sağlayıp, korumak amacı ile bir ticaret unvanı altında kurulan değişir sermayeli şirketlerdir. Kooperatifler; amaçları bakımından Üretim, Tüketim, Kredi, Taşıma, Konut Yapı; Ortakların sorumluluk durumlarına göre Sınırlı Sorumlu kooperatifler, Sınırsız sorumlu kooperatifler, olarak kurulurlar. Konut yapı kooperatifleri dar ve orta gelirli kişilerin, konut ihtiyaçlarını mümkün olduğunca ucuza karşılamak amacıyla kurdukları kooperatiflerdir. Kooperatifler ortakların kârlılığı yerine ortaklarının ihtiyacını karşılamayı amaçlamış işbirlikçi bir organizasyondur. Yapı Kooperatifinin ortaklarının amacı kazanç sağlamak yerine, birlik içinde dayanışma ile konut ihtiyaçları karşılamak, ortakların minimum maliyetle konut sahibi olmasını sağlamaktır. İşçi ücretlerini, inşaat maliyetlerim ve arazi ile ilgili hesapların kontrol etmek gerekir. Bunun için bir kooperatife üye olurken kooperatif iyi incelenmelidir. Kooperatifin bazı giderleri karşılayabilmesi için (personel ücreti, kira, telefon, elektrik, su, vb,) belirli miktarda gelir sağlanması gerekir. Bu gelirin elde edilebilmesi için ortaklara satılacak mal ve hizmet bedellerine az da olsa bir kâr eklemek gerekebilir. Bu kâr oranı çok düşük tutulmalı ve işletmenin masraflarını karşılayacak kadar olmalıdır. Bu çalışmada kooperatiflerde uygulanan ve uygulanabilir muhasebe işlemleri ele alınmıştır. Özellikle Tekdüzen Hesap Planının kullanılmasında, hesap planında boş bulunan, farklı hesaplan kullanmak gerektiği görülmüştür.
