Türkiye'de din adamlarının yeterliliği ve vatandaşın din adamlarından beklentileri (Antalya, Balıkesir, Denizli ve İzmir örneği)

Abstract

ÖZET SAÜ, Sosyal Bilimler EnstitüsüYüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: "Türkiye'de Din Adamlarının Yeterliliği ve Vatandaşların Din Adamlarından Beklentileri" (Antalya, Balıkesir, Denizli ve İzmir Örneği) Tezin Yazarı: Hasan YılmazDanışman: Doç. Dr. Recep KAYMAKCAN Kabul Tarihi: 01.07.2005Sayfa Sayısı: xi (ön kısım) + 147 (tez) + 40 (ekler) Anabilimdalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilimdalı: Din Eğitimi Bu çalışma, Türkiye'de din adamlarının yeterliliğini ve vatandaşların din adamlarından beklentilerinin neler olduğunu ortaya koymayı amaçlamıştır. Çalışma üç bolünden oluşup, giriş kısmında, araştırmanın problemi, amacı ve önemi, varsayımları, kapsam ve sınırlılıkları, yöntemi, metod ve teknikleri, araştırılan konu ile ilgili, geçmişte yapılan çalışmalar anlatılmıştır. birinci bölümde, din ve eğitim kavramları, din eğitimi, örgün din eğitimi, genel din eğitimi, meslekî din eğitimi, yaygın din eğitimi, yaygın din eğitiminde cami, genel olarak cami, caminin din eğitimindeki yeri, camide görev yapan din görevlileri, imam ve müezzin kavramları hakkında teorik bilgiler verilmiştir. Araştırmam ikinci bölümü empirik bölüm olup, Antalya, Balıkesir, Denizli ve İzmir illerinde görev yapan 791 din görevlisine anket uygulanmış ve din görevllerinin, halkın din eğitimi ihtiyaçlarım karşılayacak nitelikte oldukları, maddi durumlarının yeterli olmadığı bunun içinde bazı dini hizmetlerden ücret aldıkları, görevlerini daha iyi yapabilmek için hizmet içi eğitim kurslarına ihtiyaç duydukları, görevlerini yerine getirirken vaaz etme, halkın sorularım cevaplama, cami dernekleriyle uğraşma ve cami cemaatinin işlerine fazla karışması gibi konularda güçlük çektikleri, mesleklerini sevdikleri ve kutsal olduğu için yaptıkları, din görevlileri ile cemaatin iyi iletişim kuramamaları, din görevlilerinin görevlerini ihmal etmeleri ve camilerde sık sık para toplanması gibi sebepler din görevlileri ile vatandaşların ilişkilerim olumsuz etkilediği, camilerde okunan hutbeler merkezden gönderildiği, konularının güncel olmadığı ve halkın ihtiyaçlarına cevap vermediği için hutbeleri eleştirdiği, vaazlar merkezî sistemle yapıldığı, vaizin sunuş yetersizliği ve vaazlara iyi hazırlanmadığı için vaazları eleştirdiği, ortaya konmuştur. Araştırmanın üçüncü bölümünde aynı illerde yaşayan 1625 vatandaşa anket uygulanmış ve vatandaşların camiye devam durumlarının yüksek olduğu, öğrenmek istedikleri dinî bir konuda öncelikle dini kitaplara müracaat ettikleri, din görevlilerine sordukları dinî bir soruya her zaman tatmin edici cevaplar alamadıkları, din görevlilerinin sosyal ilişkilerinin zayıf, meslekî alanda yetersiz, konuşma kabiliyetlerinin eksik ve söz ve davranışlarının tutarsız olduğu için eleştirdikleri, Cuma ve bayram hutbelerini yararlı olduğunu ancak bilinen konuların tekrarı, konularının merkezden gelmesi, halkın ihtiyaçlarına cevap vermemesi, güncel olmaması ve hatibin sunuş yetersizliği gibi sebeplerden dolayı eleştirdiklerini, vaazları merkezî sistemle yapıldığı, vaizin vaaza hazırlanmadığı için eleştirdikleri ve bu eleştirilere rağmen vatandaşların din görevlilerine saygı duydukları sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Din Eğitimi, Din Adamı, Hutbe, Vaaz, Yaygın Din Eğitimi