Abstract:
ÖZET Anahtar kelimeler: Özel okul, devlet okulu, öğretim liderliği. Eğitimde yeniden yapılanma çalışmalarında okul yöneticisinin öğretim liderliği rolü üzerinde önemle durulmaktadır. Betimsel nitelikli bu çalışmada; Sakarya İli, Adapazarı Merkez İlçesi'ndeki özel ve devlet ilköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik rollerini gerçekleştirme düzeyleri karşılaştırılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma ile; 1. İlköğretim okulu müdürlerinin; a- Okulun misyonunu tanımlama, b- Eğitim programı ve öğretimi yönetme, c- Olumlu öğrenme iklimi geliştirme, boyutunda yer alan görevleri yerine getirme düzeyleri, 2. İlköğretim okulu müdürlerinin görev yaptığı özel ve devlet okullarında öğretmenlerin görüşleri arasında öğretimsel liderlik görevlerini yerine getirme düzeyleri açısından anlamlı farklılıklar olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Anket, Sakarya merkezinde bulunan 24 devlet okulu ve 6 özel okulda uygulanmıştır. Yansızlık kuralına göre tesadüfi küme örnekleme yöntemi ile seçilen devlet ilköğretim okullarında 392 öğretmen ile; özel ilköğretim okullarında ise örnekiem alınmayıp bütün öğretmenlerle görüşülmüştür ve 143 öğretmenin görüşü alınmıştır. Verilerin toplanmasında SPSS programından yararlanılarak yüzde, frekans analizi ve ortalamalar arası farkın anlamlılığını test etmek üzere "t" testi yapılmış ve veriler analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre tablolar oluşturulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırma üç boyutta incelenmiştir. Araştırmanın bazı önemli sonuçlan şunlardır; "okulun misyonunu tanımlama","eğitim programı ve öğretimi yönetme","olumlu öğrenme iklimi geliştirme" boyutlarına göre, özel okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarının, devlet okulu müdürlerine göre daha yüksek düzeyde gösterdiği ortaya çıkmıştır. Devlet okulunda görev yapan öğretmenlerin görüşleri ile özel okulda görev yapan öğretmenlerin okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeylerine ilişkin görüşleri arasında, ilköğretim okulu müdürlerinin "okulun misyonunu tanımlama","eğitim programı ve öğretimi yönetme" boyutuna göre anlamlı fark bulunmaktadır. "Olumlu öğrenme iklimi geliştirme" boyutuna göre "ulaşılabilir olma ve öğretmenleri çalışmaya özendirme" alt boyutlarının dışındaki alt boyutlarda anlamlı fark bulunmaktadır.