Abstract:
ÖZET ANAHTAR KELİMELER : Ermeni Sorunu, Ermeni, Diyarbakır, 1895 Olayları Ermeni sorunu yalnızca Türkiye ve Ermenistan' m meselesi olmaktan çok nerdeyse bütün dünya ülkelerinin gündemini meşgul eden bir mesele haline gelmiştir. Bu meselenin çözümsüzlükten kurtarılarak gerçeklerin ortaya çıkarılması ve meselenin aydınlığa kavuşturulması yeni araştırılmaları zorunlu kılmaktadır. Bu çerçevede olayın bütününün anlaşılabilmesi için bölgesel çalışmaların önemi ortaya çıkmaktadır. Bu alandaki çalışmaların eksikliği bizi bu araştırmaya sevk etmiştir. "Diyarbakır İli ve Çevresinde Ermeni Olayları (1908 - 1923)" adlı bu çalışma, bu şehirde gerçekleşen Ermeni isyanları ve komitecilik faaliyetlerinin, Ermeni Sorunu içindeki yerini konu almaktadır. Çalışma, tarihi süreç içindeki Ermeni toplumunu ve Ermeni Sorununu inceleyerek başlamaktadır. İlk çağlardan bu yana Diyarbakır'ın kısa tarihine yer verilerek, şehrin demografik yapısı ve soysal yaşam içinde Ermenilerin durumu ortaya konulmuştur. Ermenilerin terör ve komitecilik faaliyetleri içinde önemli bir yere sahip olan 1895 Diyarbakır Ermeni Olayları, tehcir öncesi ve sonrasına yaşanan olaylar, bu konuların devlet yazışmalarına yansıması, arşiv belgeleri, yerli-yabancı yazarlara ait kitaplar ve makaleler ışığında irdelenmektedir.
