Türkiye'de yolsuzluk ve rüşvete bakış (Bolu ili örneği)

Abstract

ÖZET ANAHTAR KELİMELER: Yolsuzluk, Rüşvet, Kamu Kurumlan, Toplumsal Yapı Yolsuzluk ve rüşvet toplumların en büyük sorunlaıındandır. Bu sorunların ortaya çıkış nedenleri ve çözüm noktalarım araştırmak da toplumbilimcilere düşer. Bu doğrultuda yapılan bu çalışma iki bölümden oluşuyor. Birinci bölümde yolsuzluk ve rüşvetin kuramsal çerçevesi ele almıyor. İkinci bölüm ise toplumun yolsuzluk ve rüşvete bakış açısını ele alan bir alan araştırmasından oluşmaktadır. Birinci bölümde yolsuzluk kavramının tarihçesi ele alınırken bu durum yolsuzlukların en az devletler kadar eski olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bölümde yolsuzluğun toplumların beynini kemiren bir hastalık olduğu sonucuna varılır. Yolsuzluğu siyasal yolsuzluk ve yönetsel yolsuzluk olarak ele alıyoruz. Siyasal yolsuzluk siyasal mekanizmada yer alan aktörlerin kamu yetkilerini çıkar karşılığı yasa dışı kullanmalarıdır. Yönetsel yolsuzluk ise bürokratların kendi çıkarları doğrultusunda yetkilerini kötüye kullanmalarıdır. Yolsuzluk ve rüşvet daha çok, az gelişmiş ülkelerde görülmektedir. Bunun başlıca nedenlerini ekonomik, siyasal, kişisel durumlardan ve yasalardan kaynaklanan nedenler olarak değerlendirebiliriz. Ayrıca devlet-vatandaş ilişkilerinin güven esasma dayanmaması da bir diğer sebep. En yaygın yolsuzluk türleri rüşvet, zimmete geçirme, kayırmacılık, aracıya başvurma, rant kollama olarak görülmektedir. İkinci bölüm 18 sorudan oluşan bir alan araştırmasıdır. Bu alan araştırmasıyla hedeflenen, yolsuzlukla toplumsal yapı arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve toplumun yolsuzluk karşısındaki duyarlılığını ölçmektir. Bu alan araştırması Bolu il merkezinde yapılmıştır. Örneklem olarak yerel ve genel medya, eğitimciler, polis teşkilatı, esnaf, işçi, çiftçi, sağlık ve Adliye kurumlarında çalışanlar alınmış sözü edilen kesimlerin katılımıyla anket uygulaması yapılmıştır. Bolu'daki çeşitli kamu kurumlarında çalışan grupların görüşlerine başvurulmuştur.Aynca kamuyla ilişkisi olan gruplar da ele alınmıştır.