Kur’an’da akrabalık ilişkileri

Abstract

ÖZET Kişiye nesep, süt ve evlilik sebebiyle yakın olanlara akraba 4enir. Akrabalık bu vasfı taşıyanlara karşılıklı birtakım hak ve vazifeler yükler. Bu durum, ahlâkî vazifeleri de içine alacak şekilde "akrabalık hukuku" tabiriyle ifade edilir. Kur'ân-ı Kerîm ve hadislerde akrabalık bağlarının karşılıklı ziyaret, haberleşme, maddî ve manevî yardımlaşma gibi çeşitli yollarla korunması ve güçlendirilmesi üzerinde hassasiyetle durulur. Akrabalığın tez konusu olarak seçilmesinin sebebi sosyal hayatta akrabalığa verilen değerin her geçen gün biraz daha önemini kaybettiği düşüncesidir. Dinî yönden bu kadar önemli ve geniş bir yere sahip olan akrabalık bağlarına sosyal hayatta da riayet edilmesine katkıda bulunmaktır. Bu araştırmada Kur'an'm akrabalığa bakış açısı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda insanın yaratılışı ve hısımlara ayrılması, akrabalık ile ilgili kavramlar incelenmiş, akrabaya güzel muamele, akrabalara hakkım verme... vb. yönlerden akrabalık ilişkilerinin ahlâkî boyutu araştırılmıştır. Araştırmada takip edilen metot, konulu veya kavram tefsiri çalışmalarında takip edilmesi gereken temel ilkeler çerçevesinde oluşmuştur. Kısaca, Konulu tefsir metodu, Kur'an'da herhangi bir konu ile ilgili bütün âyetleri toplayarak, bunları mümkün olduğunca nüzul sırasına koyup ilmî bir incelemeye tâbi tuttuktan sonra Yüce Allah'ın o konu ile ilgili muradını toplu bir şekilde ortaya koymaya çalışmaktır.