Abstract:
ÖZET Bu tezin ana konusu, "adil yargılanma hakkı" ve "maku2__sür^£_jjrgüanma Jıakkjndâûlldan ne anlaşılması gerektiğidir. Bunlardan ne anlaşılması gerektiği, Avrupa İnsan haklan Sözleşmesi hükümleri ve Avrupa İnsan Haklan Mahkemesi'nin kararlan ile Türk mevzuatı ve mahkemelerinin uygulamaları etrafında incelenmiş. Yer yer teorik tamm ve saptamalara da değinilmiştir. Bu çalışmada vardığımız sonuçlara göre Mahkeme, adil yargılanma hakkı ile ilgili genel ve katı bir tanımlama yerine her davanın özelliğine göre tanımlamalar yapmakta. Makul süreye ilişkin olarak da kabul edilmiş genel bir süre yerine, davanın karmaşıklığı, sanık sayısının fazlalığı vb. gibi her olaym özelliğine göre yargılama süresinin makul olup olmadığına karar vermektedir. Türkiye açısından ise adil yargılanma hakkının sağlanması yönündeki gelişmelere rağmen hala mevzuat ve uygulamadan kaynaklanan olumsuzluklann olduğu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin makul süreye ilişkin kriterlerine göre davalann uzun sürdüğü tespiti yapılabilir. Türkiye'de adil yargılanma hakkının gerçekleşmesi ve dolayısıyla davalann makul bir sürede bitirilmesi, büyük oranda Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesiyle kabul edilen standartlara uyulmasına; Anayasa ve yasalarda gerekli değişikliklerin yapılmasına; yargılayanlarda adil yargılama bilincinin oluşmasına; yargılananlarda ise, yargıya güven duygusunun güçlenmesine bağlı olduğunu söyleyebiliriz.