Bosna-Hersek sorunu ve Dayton Anlaşması

Abstract

Bu çalışma Soğuk Savaş sonrası ortaya çıkan çatışmalardan biri olan Bosna-Hersek Sorunu' nu irdelemeyi amaçlamaktadır. Bosna-Hersek. eski Yugoslav Federasyonu' na bağlı altı cumhuriyetten biridir. 90'lann başında Yugoslav Federasyonu' nun dağılmaya başlamasıyla, Slovenya ve Hırvatistan bağımsızlıklarını ilan etmişler, bu iki cumhuriyete daha sonra Bosna-Hersek ve diğer cumhuriyetlerde katılmıştır. Bosna- Hersek' in bağımsızlığı ilan etmesiyle, 4 yıl boyu devam edecek olan savaş başlamış olur. Batılı devletler, özellikle AB ülkeleri, Bosna-Hersek sorununu yakından izlemişlerdir. Bosna-Hersek'te güven ve istikrarın sağlanması, Avrupa'nın da güven ve istikrarını direkt ilgilendirmektedir. ABD, Bosna-Hersek Sorunu'nu önce Avrupa'nın iç meselesi olarak değerlendirmiş, daha sonra savaşın bilançosunun büyümesiyle soruna el atmıştır. Bu nedenle, Bosna- Hersek Savaşı boyunca, AB'ne üye ülkeler ve ABD, bölgedeki savaşı çevrelemeye ve durdurmaya yönelik pek çok "Banş Planı" hazırlamışlardır. Dayton Banş Anlaşması da, Batılı devletlerin hazırlamış olduğu planlardan biridir. 1995 yılında taraflar arasında imzalanan Dayton Banş Anlaşması, hem uluslararası politika hem de diplomasi açısından pek çok özellik taşımaktadır. Dayton Anlaşması, Bosna-Hersek' i iki "Federatif Birime" ayırmaktadır. Pek çok zayıf yönü bulunan, Dayton Banş Anlaşması'nın yaşatılması ve bölge genelinde uygulanabilmesi için Batı büyük bir çaba harcamaktadır. Dayton Barış Anlaşması, bölgede ateşkesin sağlanması ve bansın tesisi için bir adım olmuştur. Anahtar Kelimeler: Bosna-Hersek Sorunu, Dayton Banş Anlaşması, AB'nin Balkan Politikası, ABD'nin Balkan Politikası, Türkiye'nin Balkan Politikası, Soğuk Savaş, Etnik Temizlik, Barış Planı, Federasyon, Federatif Birim, BM Güvenlik Konseyi.