Modern Türk Edebiyatında mevsim şiirleri (1860-1901)

Abstract

Klasik Türk Edebiyatı'nda mevsim şiirleri üzerine bir hayli çalışma yapılmış, fakat, Yeni Türk Edebiyatı alanında bu konu yeterince veya gerektiği ölçüde araştırılmamıştır. Yayınlanan az sayıda kitap da ölçütleri belirtilmeden seçilmiş birer mevsim şiirleri antolojisi mahiyetindedir.Biz, yaptığımız taramalarda bine yakın mevsim şiiri tespit ettik. İçerisinde mevsimlerle alakalı parçalar bulunan şiirler de buna eklenince, bu sayı, daha da artmaktadır. Ancak, tez çalışmamızda öncelikli amacımız, ?şaheser? veya şaheser çapında olan mevsim şiirleri ya da özgün imgeler barındıran ve yeni bir bakış getiren metinlerin tespit ve tahkikidir. Bu maksatla, bazı kriterlerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu nedenle, Doğan Aksan'ın Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Hasan Akay'ın Şiir Alametleri kitapları ile, Sedat Umran ve Hasan Akay'ın birlikte hazırladıkları Cumhuriyet Dönemi Şiirimizin Altın Sayfaları kitabından faydalanarak belirlediğimiz kriterleri, kitap taraması sonucu tespit ettiğimiz şiirlere uyguladık ve bunların içerisinden üç yüz seksen üç şiiri çalışmaya dahil ettik.Çalışmaya sağlam bir giriş yapabilmek için de ?Tanzimat Dönemi Türk Şiirinde Tabiat Anlayışı?nın belirlenmesi, zaruri bir mesele olarak karşımıza çıktı. Çünkü bu dönemdeki tabiat anlayışı, insanın değişimi ve tercümelerin etkisi gibi sebeplerle sonraki dönemleri de etkilemiştir. Ayrıca bu dönemin tabiat anlayışındaki değişimi gösterebilmek de ancak Tanzimat öncesi dönemin tabiat anlayışını vermekle mümkün idi. Bu nedenle ilk bölümde, ?Tanzimat Dönemi Tabiat Anlayışı? ile birlikte, diğer sebepleri de en iyi şekilde yansıtan ve ?Yeni Türk Edebiyatı'nda tabiat hakkında ilk küllî görüşü getiren Abdülhak Hâmid?in tabiat anlayışı üzerinde durulmuştur. Bundan sonraki metinler, aynı doğrultuda ele alınmış ve Servet-i Fünûn şairlerinin edebiyatımıza yeni ve radikal açılımlar getiren şiirleri değerlendirilmiştir.

There are many and enough studies about Classical Turkish Literature but there are not enough studies about New Turkish Literature. Also, in these lesser studies, published books are in antology concept but its dimensions are not carefully poiuted.We found nearly a thousand poems about seasons, and if you add many other poems that coutains seasonal concepts in it, these nuimbers are gradually inreasing.Our major aim in our study is to find out our present ?Şaheser? poems or at least hauting tahat type of qualifications in it and to evaluate these poems. In order to achieveour goal we have to have some criters to make a good evaluation of poems and we took the criters from the books ?Şiir Dili ve Türk Şiir Dili? written by Doğan AKSAN, ?Şiir Alametleri Kitabı? written by Hasan AKAY, ?Cumhuriyet Dönemi Şiirimizin Altın Sayfaları? written by Sedat UMRAN and Hasan AKAY. At last we practiced these critics on to those books which we took in consideration and we had 383 poms in to our study.In order to make a good start to our study we had to make a good consideration about ?Nature? in Tanzimat Literature Because ?Nature? concept in this term had infivenced the next term in sense of human transformation and translations of those poems. Also, changes in the concept of ?nature? in new literature is deal with understanding of ?nature? caucept in previous term. For his reason, in the first Part, we give ?Nature Concept In Tanzimat Term? by of Abdülhak Hamid?s seuse of nature in New Turkish Literature Term. Later on, the other text are considered in the same criteria, and poems that were written in ?Serveti Fünun Term? and present new and radical critics are evaluated.