Belediyelerin mali yapısı ve gelir sorunları : Çankaya Belediyesi örneği

Abstract

1980'li yıllardan itibaren Dünya'da ve Türkiye'de yerel yönetimlere atfedilen önemin giderek arttığı bilinmektedir. Yerel yönetimlerin artan popülaritesi, daha önceleri merkezi yönetimlerin üstlendiği görevlerin ya da daha önce hiç tanımlanmamış çağın gerektirdiği bir takım hizmetlerin de yerel yönetimlerin yetki alanına bırakılması sonucunu doğurmuştur. Yerel yönetimlerden halkın tercihini yansıtan bir birim olarak belediyelerin, görev ve sorumluluklarının giderek artması bu hizmetlerin nasıl yerine getirileceği sorununu ortaya çıkarmıştır. Belediyelerin kendilerine atfedilen önemin yalnızca verilen görev ile sınırlı kalmaması son dönemlerde birçok çalışmanın ve tartışmanın ana fikrini oluşturmaktadır. Türkiye'de belediyelerin mali açıdan tatmin olamadıkları bilinmektedir. Çalışmada belediyelerin yerel gelir kalemleri vurgulanmış ve yerel gelirlerin paylaşılmasında merkezi idarenin siyasi bir tutum yansıtıp yansıtmadığı araştırılmış, yerel gelirlerin hakça paylaşımında siyasi aktörlerin ve siyasal kaygıların rolünün mali özerkliği zedeleyeceği vurgulanmıştır.Belediyelerin gelir yapıları çerçevesinde örnek olarak aldığımız Çankaya Belediyesi'nin gelir kalemleri son 5 yıllık süreç itibariyle tek tek incelenmiş ve yıldan yıla gelir sorunsalı analiz edilmiştir. Çankayabelediyesinin gelirsel sorunları bağlamında yerel vergilerin ve merkezi idareden alınan payların ağırlığı ve değişimi karşılaştırılarak yerel özerkliğin önemi vurgulanmıştır.

It is known that the importance attached to local administrations in both Turkey and the world has grown since the 80s. The growing popularity of local administrations has given way to the fact that certain contemporary services previously undertaken by central administrations or those never defined before should be assigned to local administrations. As a unit of local administration that reflects the public preference, municipalities have faced with the question as to how to carry out these services.The importance of municipalities given to municipalities is not only limited to their services has become a central subject of debate in many studies and discussions.It is known that municipalities in Turkey are not financially satisfied in Turkey. The study deals mainly with the revenue items of municipalities, whether a political attitude has been adopted by the central administration in the distribution of local revenues, and the fact that, in the fair distribution of local revenues the role of political concerns and political actors will harm financial autonomy.Within the framework of revenues, Çankaya municipality?s revenue items over a period of five years have been examined and analysed in minute detail. The study alsa emphasizes the importance of local administrations by comparing local taxes and shares obtained from the central administration and the changes that occurred in terms of revenue problems of Çankaya Municipality.