XVII. (1615-1617) yüzyıl başlarında Bursa (B-35 numaralı Bursa şer'iyye sicili'nin transkripsiyon ve değerlendirmesi)

Abstract

Yapılan bu tez çalışmasının amacı B-35 Nolu Bursa Şer'iyye Sicili defterinin transkripsiyonunu yapıp, ortaya çıkan belgeler ışığı altında Bursa'nın (1615-1617) dönemine ait sosyal, kültürel, ekonomik, idari ve adli yapısının incelenerek Bursa'nın tarihinin gün yüzüne çıkarılmasına ve Bursa ile ilgili yapılacak olan araştırmalara katkıda bulunmaktır.B-35 nolu Bursa Şer'iyye Sicili defterinin tamamının transkripsiyonu ve günümüz Türkçesi ile belge özetleri verilmiştir. 1615-1617 yılları arasını kapsayan defterde ki belgeler toplam 245 adettir. Bu belgelere dayanılarak Bursa'nın XVII. yy. başlarındaki sosyal, kültürel, ekonomik, idari ve adli yapısı hakkında tahliller yapılmaya çalışılmıştır.Şer'iyye sicilleri incelendiğinde belgelerin, halkın hayat şartlarını, toplumsal ilişkilerini, kullanılan her türlü eşyayı, geçim kayankalrını, nüfus yapısını, devlet hizmetlerini, idari, hukuki yapısını ve benzeri birçok önemli hususu ortaya koyduğu ve dolayısı ile zengin bir kaynak oluşturduğu görülmektedir.Defterdeki belgelerin içeriğinde Kefalet, Müderris tayini, Muhzır tayini, İmam tayini, Cüzhan tayini, Vasi tayini, Vakıf görevlisi tayinleri, Temessükler, Vakıf tadilatı, sirkat(hırsızılık), Şikâyetler, Firar, Yarlama ve öldürme, İcar (kiraya verme),Alacak- verecek, Mukata'a tahsili, ilamlar, Buyuruldular, Emri şerifler, Fermanlar gibi konular bulunmaktadır.

The aim of this thesis study is to make the transcription of the Bursa Court Registry Book (Şer?iyye Sicil Defteri) no B-35 and to contribute to shedding light on the history of Bursa and the future researches on it by examining the social, cultural, economic, administrative and legal structure of Bursa during the 1515-1517 period in the light of the documents found.The transcription of the whole Bursa Court Registry Book no B-35 and the document summaries in today?s Turkish are given. There is a total of 245 documents in the book which covers the years 1615-1617. The social, cultural, economic, administrative and legal structure of Bursa at the beginning of the 17th century was tried to be analysed with regard to these documents.When the court registries are examined, it is seen that the documents are a rich resource as they reveal many important subjects such as the living conditions of the people, their social relations, all kinds of things they used, their sources of income, population structure, public services, administrative and legal structure and so forth.Registry Book documents cover issues such as bails, appointments of professors, bailiffs, imams, Koran reciters (cüzhan), custodians and foundation officials, bonds (temessük), foundation renovations, thefts, complaints, prison breaks, injuries and murders, tenancies, assets and liabilities, land tax collections, verdicts, orders (buyuruldular), sultan?s orders (emri şerif) and royal decrees.