Roderick M. Chisholm ve Alvin Goldman bağlamında çağdaş bilgi felsefelerinde haklılandırma sorunu

Abstract

Bilindiği gibi Gettier problemi, bilginin geleneksel tanımında yer alan doğruluk, inanç ve haklılandırma koşullarının yeter koşullar olmadığını, bu üç koşulu da sağlayan, ancak bilgi statüsü kazanamamış durumların olduğunu kanıtlamasıyla, çağdaş bilgi felsefecileri arasında standart tanımın revize edilmesi gerektiği düşüncesini yaygınlaştırmıştır. Bu bağlamda ortaya birbirinden farklı çözüm önerileri getirilmiştir.Bilginin inanç ve doğruluk koşullarının gerek koşullar olduğu, çağdaş birçok filozofun ortak kanaatidir. Bu nedenle tartışma daha ziyade haklılandırma koşulu üzerinden yürümektedir. Çağdaş bilgi felsefesi içerisinde, sunulan çözümlerin oluşturduğu ve ?haklılandırma teorileri? denen bir sahanın ortaya çıktığını söylemek mümkündür.Epistemolojideki kırılma noktasını ifade eden Gettier problemi, bu tezin genel konusunu oluşturmaktadır. Daha özel olarak da iki çağdaş Amerikalı düşünürün, Roderick M. Chisholm ve Alvin I. Goldman'ın bu problemi nasıl ele aldıkları incelenecektir. Analitik felsefenin iki temsilcisi olan bu düşünürler üzerine Türkçe'de daha önce bu kapsamda yapılmış bir çalışma olmaması, bu tezin özgün yanlarından birisidir. Çalışmanın bir diğer önemli özelliği, içselcilik ve dışsalcılık denilen karşıt iki akımın temsilcileri olan bu düşünürlerin, haklılandırma sorununa ilişkin fikirlerini karşılaştırma imkânı vermesidir.

Gettier proved that, as is known, truth, belief and justification conditions of traditional account of knowledge are inadequate and that there are cases which meet the so-called conditions but can not properly be called as knowledge. Therefore, contemporary epistemologists conceded that traditional analyses of knowledge ought to be revised and they thusly offered varying solutions.Since many philosophers of theory of knowledge acknowledge that truth and belief conditions are the ones that are adequate the discussion seems to be going on in the context of third condition, namely ?justification?. It could be said that considerations of justification make up a recent field in contemporary epistemology which is known as ?theories of justification?.Gettier Problem which refers in epistemology to a breaking point constitutes this work?s general basis. In particular it is concerned with both Roderick M. Chisholm and Alvin Goldman who in detail deal with Gettier?s counter-examples and strive for generating a solution which could overcome the so-called difficulties. That no such a comprehensive study thus far achived in Turkish, is one of this work?s original aspect. And the other is that it could enable one to compare, in terms of this two philosophers, internalism and externalism which be known as two contrary view.