2001 yılı sonrası ABD'nin Afganistan’a operasyonu ve kriz çözüm politakasının analizi

Abstract

Bu tezde, Afganistan'ı işgal eden koalisyon güçlerinin askeri müdahalesinin amaçları, hukuki durumu ve sonuçları ile Afganistan'da oluşturulan yeni yönetimin özellikleri incelenmiştir. Afganistan'daki devlet otoritesinin sağlanması ve yönetsel yapının yeniden inşası amacıyla düzenlenen önemli uluslararası konferans ve toplantılar detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Öte yandan; Afganistan'ın bulunduğu konum itibariyle jeostratejik önemi ve bu nedenle bölgede yaşanan hâkimiyet mücadelesi, Afganistan'da Taliban gerçeği, 2001 sonrası Afganistan'da bulunan uluslararası örgütler ve askeri güçler ele alınmıştır. Türkiye'nin Afganistan'daki gerek Vardak'ta gerekse Cevizcan vilayetinde kurmuş olduğu PRT'ler vasıtasıyla siyasi ve askeri faaliyetlerine ve 2001 yılından sonra Afganistan'daki rolü ve önemine yer verilmiştir.Bu tezin amacı; ABD'nin, koalisyon ülkeleri ile birlikte Afganistan'a yaptığı müdahalenin hukuki ve siyasi yönlerini incelemek ve aynı zamanda, uluslararası örgütlerin desteğiyle bu güne kadar oluşturulan yönetsel yapıyı ortaya koymaktır. El- Kaide ve Taliban rejimlerinin ABD'yi tehdit ettiğini gerekçe göstererek, ABD'nin Afganistan'a ISAF şemsiyesi altında girişi incelenmiştir. Özgürlük ve demokrasi getirme amacıyla Afganistan'a müdahale eden ABD, yaklaşık on yıldan bu yana büyük kayıplar vermektedir. Terörü bitirme amacı güdülmesine rağmen, özellikle sivil halk, bu işgalden büyük zararlar görmüştür. Terör ve güvenlik sorunu halen daha çözülememiştir. Bu tezimizde, ABD'nin Afganistan'a müdahalesinin sonuçları ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır.Araştırma sonucunda, yapılan askeri müdahalenin hedefinin, Afganistan'da barınan teröristleri yok etmek ve evrensel ölçütlerde, demokratik bir yönetim yapısı oluşturma olup olmadığının ortaya konulması ve ABD'nin müdahale ile elde ettiği kazanımlarının tespit edilmesi hedeflenmiştir.

In this study, the reasons of military intervention of coalition forces that invaded Afghanistan are examined. Besides, some significant conferences and meetings that are held for the consolidation of the state authority and the reconstruction of administrative system in Afghanistan are also analyzed in detail.On the other hand, the geostrategic importance of Afghanistan, the hegemonic struggle among great powers as a result of its geostrategic position, the Taliban reality, role of international organizations and military forces in Afghanistan after the year 2001 are discussed. The political and military activities carried out through the PRT?s that are founded in Jawzjan and Wardak and the roles and importance of these PRT?s are also mentionedThe aim of this thesis is to explore the political and legal aspects of the intervention that US did with the help of coalition forces and at the same time to put forth the administrative system, which has been constituted so far with the help of international organizations. The occupation of Afghanistan by the US troops under the umbrella of ISAF by reasoning that Taliban and Al-Queda regimes threatened the US is assessed.USA that intervened Afghanistan so as to bring democracy and freedom still gets harmed by many causalities. Despite aiming to bring an end to terror, especially the civilians have been damaged very much because of the operations. The terror and security problem could not be solved yet. In this study the results of Afghanistan invasion by US are handled in detail.As a conclusion, revealing whether the goal of this military intervention is to kill the terrorists living there and founding a democratic governance system in universal standards or not and detecting the acquisition of the US through this intervention is aimed to be found out.