Alemdar Mustafa Paşa’nın devlet hayatı

Abstract

Alemdar Mustafa Paşa 1765 yılında Hotin'de doğdu. Hacı Hasan Ağa'nın oğludur. Babası gibi Yeniçeri Ocağı'na girmiştir. Daha sonra Tirsinikli İsmail Ağa'nın hizmetine girmiştir. Kısa sürede Efendisinin güvenini kazanıp, kabiliyeti sayesinde hızla yükselmiştir. Alemdar Mustafa'nın lakabı İsmail Efendisine bayraktarlık yapmasından ileri gelir.Alemdar Mustafa kazandığı başarılarla önce Hassa Silahşörü rütbesi (1799) daha sonra Kapıcıbaşılık rütbesini (1803) bir müddet sonra da Hezargrad âyanlığına tayin edilmiştir. Alemdar Mustafa, Tirsinikli İsmail'in ölümü üzerine onun yerine Ruscuk âyanı oldu (1806). Bu sırada başlayan Rusya savaşı sırasında Rumeli'de oluşan zafiyet dolayısıyla III. Selim tarafından Alemdar Mustafa'ya önce vezirlik rütbesi ve Silistre valiliği daha sonra Tuna Seraskerliği verilmiştir (Şubat 1807)Bu savaş sırasında tertiplenen Kabakçı Mustafa isyanı neticesinde III. Selim tahttan indirilip, Nizam-ı Cedit'e son verilip IV. Mustafa tahta çıkarılmıştır. Bu sırada İstanbul'da ve orduda Nizam-ı Cedit ricali avı başlamıştır. Bunun üzerine Ruscuk Yaranı denilen kişiler Alemdar Mustafa Paşa'ya sığınmışlardır. Daha sonra Alemdar Mustafa'yla anlaşan Ruscuk Yaranı III. Selim'i tekrar tahta çıkarmak için İstanbul'a gelmeyi başarmışlardır. Alemdar Mustafa İstanbul'a varmadan önce adamını gönderip Kabakçı Mustafa'yı öldürtmüştür.Kendisinin yerine Alemdar Mustafa'nın III. Selim'i tahta çıkaracağını anlayan IV. Mustafa, III. Selim ve II. Mahmud'un öldürülmeleri için emir vermiştir. III. Selim'i öldürtmüş ama II: Mahmud kurtulmayı başarmıştır. Padişah olan II. Mahmud, Alemdar'ı sadrazam yapmıştır. Sadrazam olan Alemdar Mustafa Paşa âyanları toplayarak Sened-i İttifak denen belgeyi oluşturmuş ve Sekban-ı Cedid denen orduyu kurmuştur. Daha sonra Yeniçeriler tarafından tertiplenen bir isyan sırasında kendi konağında sıkışan Alemdar Mustafa Paşa intihar ederek kendisiyle beraber 300-400 Yeniçeriyi de öldürmüştür.Anahtar Kelimeler: Alemdar Mustafa Paşa, III. Selim, IV. Mustafa, Kabakçı Mustafa, Sened-i İttifak

Alemdar Mustafa Pasha was born in 1765 in Hotin. He was the son of Hacı Hasan Aga. Like his dad, He enrolled the janissaries, then entered the service of Tirsinikli İsmail Aga. In a short time, due to the confidence of his master, he increased his popularity rapidly. His Monikers (onun lakabı İsmail Efendisine bayraktarlık yapmasından ileri gelir)With his rank of successes, he was appointed Hassa Silahşörü (1799) then Kapıcıbaşılık rütbesi (1803) and then Hezargrad âyanlığı. Because of the death of Tirsinikli İsmail, Alemdar Mustafa became the Ruscuk âyanı instead of him (1806).Due to beginning of Russian war at this time, which had cawsed vulnerability in Rumeli, He gained the Grand vizier rütbesi, then was given the governship of Silistre, then was given Tuna Seraskerliği (February 1807).During this war, as a result of Kabakçı Mustafa Rebellion, III. Selim was downloaded from the throne and IV. Mustafa was ascended to the throne. For this time It had begun hunting both in İstanbul and army to Nizam-ı Cedid.As a resut, Ruscuk Yaranı achieved to come back İstanbul fort o ascend him (III. Selim) to the throne back. Alemdar Mustafa was killed Kabakçı Mustafa on his way. As IV. Mustafa understood, who would ascend the throne, III. Selim was killed by IV. Mustafa; but II. Mahmud was succeded to get rid of from him.The Sultan II. Mahmud made Grand vizier to him. The Grand Vizier Alemdar collected Âyans and created the document which was called Sened-i İttifak and and set up the Sekban-ı Cedid Army.Later, during a riot organized by janissaries, he committed suicide in his own mansionKeywords: Alemdar Mustafa Pasha, III. Selim, IV. Mustafa, Kabakçı Mustafa, Sened-i İttifak