Bursa metropol ilçelerindeki köy yerleşimlerinin kasabalaşma süreci

Abstract

Bursa Metropol İlçelerindeki Köy Yerleşmelerinin Kasabalaşma Süreci? adını taşıyan tezde, Bursa ili Metropol semt ilçelerini oluşturan Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerine bağlı köy yerleşmelerinin il merkezine olan uzaklıklarına göre gelişmişlik düzeyleri incelenmektedir. Diğer bir ifade ile ?il merkezine yakınlık köylerin gelişme düzeyini etkiler? tezinden hareketle durumun gerçekte böyle olup olmadığı sorgulanmaya çalışılmıştır.Yapmış olduğumuz çalışmaya ön bilgi oluşturması açısından ilin idari coğrafya analizi yapılmış ve sonrasında metropol semt ilçeler (Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım) ve bu ilçelere bağlı köyler hakkında bilgiler verilerek, gerekli konularda tablolar hazırlanmıştır. Yapılan arazi çalışmaları sonrasında diğer köylere göre daha gelişmiş oldukları görülen Nilüfer, Yolçatı, Yaylacık köyleri hakkında ayrıntılı bilgi verilerek, kasabalaşma süreçleri ve etkili olan faktörler irdelenmeye çalışılmıştır.Yapılan araştırma sonucunda merkez ilçeye bağlı olan kasabalaşma özelliği gösteren Yolçatı, Yaylacık, Nilüfer köylerine göre il merkezine daha yakın olan diğer merkez ilçe köylerinin daha gelişmiş olmamaları, uzaklık faktörünün bir yerleşmenin gelişmesinde etkili fakat tek başına yeterli bir etken olmadığını göstermiştir.Bahsi geçen üç köyün il merkezine olan uzaklığının yanısıra Yolçatı Köyü'nün Uludağ üniversitesi kampüsü ile sınır komşu olması, İzmir yoluna yakın (1 km) olması, Bursa sebze haline yakınlığı (1 km), Organize Sanayi Bölgesine yakınlığı ve burada çalışanların konut ihtiyacını daha ucuza köyden karşılayabilme imkânı köy nüfusunu artırmış, köyün ekonomik açıdan güçlenmesinde ve çevre köylere göre daha gelişmiş olmasında etkili olmuştur.Yaylacık Köyü için ise sanayi tesisleri için kolay ruhsat alabilme ve uygun arazi fiyatları, köy sınırları içerisinde sanayi tesislerinin tutunmasında etkili olmuş ve bu sanayilerde çalışmak üzere ucuz iş gücünün köy ve yakın çevre köylerden temininin kolaylığı, sanayi yatırımlarının buraya yapılmasına neden olmuştur. Bu yatırımlar ise köyden şehre olan iş gücünü kendi bünyesinde barındırarak göçü engellemiştir, şehre bağımlı olmayan köyde, çeşitli meslek grupları ve hizmet alanları oluşmuş, böylece insanların şehre olan bağımlılığı azalmış, kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen, komşu köylerden farklı bir yerleşim alanı haline gelmiştir. Ayrıca Çalı sanayi bölgesine yakınlığı köyde oturup çalışmak üzere gidiş gelişleri kolaylaştırmıştır. Ekonomik açıdan köyü olumlu yönde etkilemiştir.Nilüfer Köyü için ise, köy halkının bir kısmı köy sınırları içerisindeki sanayi tesislerine, bir kısmı ise Organize Sanayi Bölgesine (9 km.) ve Nilüfer Organize Sanayi bölgesine yakın olması nedeniyle, sanayide çalışan işçiler, köyden arsa alıp kendileri için konut yapabilmekte ve çalışmak üzere köyden günübirlik gidiş gelişler yapabilmektedirler. Bu durum da köyün nüfusunun artmasında etken teşkil etmiştir. Köyün İzmir-İstanbul-Ankara çevre yoluna yakınlığı (5 km), Ayrıca, İstanbul'a giden Mudanya, Güzelyalı feribot kalkış noktasına(10 km) yakınlığı, köyde ikamet edip, İstanbul'a gidiş gelişi kolaylaştırmakta, köyde oturup çalışmak üzere gidiş dönüş yapanlar olmaktadır

In the thesis called ?Process of being town-dweller in Bursa Metropolis Districts? village settlements, according to the village settlements' distances that bound with Nilüfer, Osmangazi and Yıldrım districts that forming Bursa Metropolis part districts, it is tried to be interrrogated that the level of development is really like that with the point of positive impression thesis.To be the most basic principle for this study, the administrative geographical analysis of the city was made and then the necessary tables were prepared by giving some information about district parts (Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım) and bounded villages with these districts. After the studies of these land, it was tried to be examined that the process of being town-dweller and the effective factors by giving detailed information about Nilüfer, Yolçatı and Yaylacık villages bein observed to be more advanced than other villages.In the result of our study, other center district villages nearer to the city center not being more developed than Yolçatı, Yaylacık and Nilüfer villages which show town-dwelling feature bounded with center district has shown that distance is an important factor for development but it is not only enough.Besides the distance of these three villages to city center , being Yolçatı Village a boundary neighbor with Uludağ University Campus , being near (1 km) to İzmir road , being near (1 km) to Bursa vegetable bazaar , being near to the region of Organza Industry and the possibility of providing the workers' residence need here have raised the population of village and have been effective in making village stronger in aspect of economy and it's being more advanced than other villages.Taking easy authorization and suitable land prices for Yaylacık Village and industry facilities, have been effective in getting firmly established in industry facilities of city borders, and the convenience of assuring cheaper work force from village and neighbor villages in these industries has caused lots of investments here.These investments have prevented the immigration from village to cities by keeping these labor. Different profession groups and service areas have been formen in the village not dependent to the city and in this way dependence of people's to the city has been lessened and they have become a settlement that different from the villages which provide their own necessaries from other cities. Also closeness of Çalı industry area has faciliated the transportation of workers dwelling in the village.It has affected the economy positively.As for Nilüfer Village owing to some part of villagers are nearer to industry facilities in the village borders and some part of villagers are nearer to organza industry region ( 9 km ) and Nilüfer industry region , the workers in the industry can build their own residances by buying land and they can make comings and goings easily from their villages.So this condition has caused to increase the village population.The closeness of village to İzmir-İstanbul-Ankara beltway (5 km), closeness to Mudanya , Güzelyalı car-ferry departure point that goes to İstanbul have faciliated comings and goings to İstanbul and there have been comings and goings while dwelling in the village for working there.