Basel II : yeni sermaye yeterliliği uzlaşısı, gelişmekte olan ekonomilerin bankacılık sektörüne etkisi ve Türkiye örneği

Abstract

Dünyada finansal sistemde yaşanan hızlı küreselleşme neticesinde, finansal piyasalar arasındaki etkileşim artmıştır. Hatta, finans piyasalarında zaman zaman ortaya çıkan krizler küresel finansal sistemin tamamını tehdit eder hale dönüşmüştür. Bu ortamda, finansal sistemin düzenlenmesine yönelik çeşitli küresel standartlar oluşturulması ihtiyacı doğmuş olup, Basel II Sermaye Yeterliliği Uzlaşısı finansal sistem içerisinde ağırlıklı payı alan bankacılık sistemine ilişkin bu düzenlemelerin odağında yer almıştır.Bu tezde, bankacılık düzenlemelerinin ana bileşenlerinden biri olan sermaye yeterliliği konusundaki Basel II Uzlaşısı'nın uygulanmasının gelişmekte olan ekonomilerin bankacılık sektörleri üzerindeki etkileri, Türkiye örneği ile analiz edilmektedir.Gelişmiş ülkeler tarafından bankacılık sektörünün mali yapısını güçlendirmek amacıyla geliştirilen Yeni Uzlaşı'nın, getirdiği yeniliklerle, gelişmekte olan ekonomilerin bankacılık sektörlerine de olumlu anlamda katkısı olacağı düşünülmektedir. Basel II gelişmekte olan ekonomilerin bankacılık sektörlerinin güçlü bir mali yapıya kavuşmasına sağlayacağı katkı yanında, düzenleme eksiklikleri olan ülkelerin bu anlamdaki ihtiyaçlarını karşılayarak sektörün kurumsal ve mevzuat altyapısını geliştirmek suretiyle yapılanmasına önemli derecede katkıda bulunacaktır.Tezi desteklemesi amacıyla örnek ülke olarak Türkiye'den faydalanılmış ve Uzlaşı'nın Türk bankacılık sektöründe doğuracağı etkiler analiz edilip incelenmiştir. Bu amaçla, gelişmekte olan ekonomiler arasında yer alan Türkiye'de bankacılık sektörünün Basel II Uzlaşısı'nın uygulanması ile ilgili mevcut ve yapılması planlanan faaliyetleri, beklentileri ve sorunlarının ölçülüp değerlendirilmesine yönelik anket çalışması yapılmış ve neticeleri sunulmuştur.Yapılan anket çalışması neticesinde, her ne kadar Türk Bankacılık sektörü, Uzlaşı'nın gelişmekte olan ülkelere daha uygun bir yapıda tasarlanması gerektiği görüşünde olsa da; aynı zamanda, Türkiye'de uygulanmasının bankacılık sisteminin uluslararası entegrasyonu ve piyasa kabulü için gerekli ve yararlı olan bir uygulama olarak değerlendirdiği sonucuna ulaşılmıştır.Bu kapsamda, Basel II Uzlaşısı'nın bankacılık sektörüne birçok olumlu etkisi olacağı düşüncesinde olan Türk Bankacılık sektöründe yer alan bankalar, Uzlaşı'ya uyum sağlamak için çalışmalarını sürdürmekte olup sektörde, Uzlaşı'ya geçişe ilişkin kayda değer bir yol katedildiği söylenebilir.

As a result of the rapid globalization of the world financial system, the interaction between financial markets has increased. Moreover, the crisis that occur in the financial markets from time to time was transformed into a structure which threatens the entire global financial system. In this environment, the various global standarts for the regulation of the financial system has been needed to be created. Basel II New Capital Adequacy Accord regarding regulation of banking sector weighted share in the financial system took place at the core of these arrangements.İn this thesis, Basel II Accord regarding capital adequacy arrangements which is one of the main component of banking regulations, the impacts in emerging economies? banking sectors were analyzed with the case of Turkey.New Accord improved developed countries in order to strengthen the financial structure of banking sectors, with its innovations, the banking sectors in emerging economies also is expected to contribute positively. Besides the contribution of attaining strong financial structure to emerging economies? banking sectors, Basel II will also contribute to meet regulation deficiencies of these economies? banking sectors and strengthens the institutional and regulatory infrastructure significantly.İn order to support thesis, Turkey taking place among emerging countries was chosen as the sample country and impacts of implementation New accord in Turkish Banking sector were examined and analyzed. For this purpose, in Turkish banking sector, in order to measure and evaluate the existing and planned activities, expectations and problems of Basel II Accord Implementation, survey was conducted and the results are presented.As a result of the survey, although Turkish Banking sector is of the opinion regulating New Accord, in a more appropraite structure for emerging countries? bankings sectors; at the same time, its implementation in Turkish Banking sector is evaluated useful and necessary for international integration and market acceptance according to the conclusions reached.At this framework, Turkish Banking sector which is of the opinion that New Accord, if applied, have many positive effects and results. For this purpose, Turkish Banking sector continue works to adapt New Accord and, it can be accepted to make considerable progress for adapting Basel II.