Kur’ an-ı Kerim ve hadislerde ruh ve nefis kavramına psikolojik yaklaşım

Abstract

Bu çalışma; ruh ve nefs kavramlarının anlamlarını; gerek Kur'an gerekse Buhari'de yer alan hadisleri tarayarak tespit etmek; ortaya çıkan sonucu psikolojik veriler çerçevesinde değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.Kur'an ayetlerinde; ilahi nefha anlamıyla ruhun, olumsuz çağrışımları olmayan bir kullanıma sahip olduğu; var olan olumsuz çağrışımların ise; ruh ve nefsin hadis kaynaklı eşanlamlı kullanımından kaynaklandığı; ilahi nefha anlamıyla ruhun sübjektif ve ferdi olmayan canlılık enerjisi olarak Cebrail ve ilahi vahiy anlamıyla ruha müheyya kılınma anlamına geldiği görülmüş; ortaya çıkan bu sonucun ise psikanalist ekol marifetiyle olumsuzluklardan arındırılan duygusal bilinçaltı ve sosyal bilişsel teorisyenler marifetiyle ortaya konan rasyonel bilinçaltı anlayışı veya Assagioli'nin üst bilinçdışı yaklaşımıyla örtüştüğü; Cebrail ve ilahi vahiy anlamıyla ruhun ise sezgi, ilham, sezgi ve ilham yoluyla kozmik zekâdan bilgi alma, ışık hızında veya ışık hızından daha hızlı bilinçli belleklerin varlığı merkezli değerlendirmeler ile paralellik arz ettiği tespit edilmiştir.Varlığı ruhun varlığına bağlı nefsin ise; ben idrakine sahip bilinçli zat anlamına geldiği; ruh-beden bütünlüğü ile bilinçli özneyi ifade eden psikolojik bir kavram; insan kompleksindeki olumlu veya olumsuz bir çok özelliği ile teklifin muhatabı olarak sorumlu olan; ölüm sonrası süreçte sorgulanacak, varlığını devam ettirecek olan yegâne unsur olduğu tespit edilmiş; psikoloji biliminin bilinç, davranış, olumlu ve olumsuz anlamıyla bilinçaltı konularıyla ilintili olduğu görülmüş; biopsikososyal bir varlık olarak; biyolojik anlamda kalıtsallığın, psikososyal anlamda geçmiş deneyim ve davranışların etkisi altında şekillenmiş bir varlık olsa da; bulunduğu hale mahkum olmayan, davranışçı veya psikanalist yaklaşımın determinist bakışının ötesinde; sınırları zorlayarak kendini aşabilen, ruhtan daha geniş anlam çerçevesine sahip bir varlık olduğu anlaşılmıştır.

This study; has been conducted for detecting the meanings of the spirit and the soul concepts by scanning both of the Kur'an and Bukhari's hadith and the result which occurred to evaluate in the framework of the psychological datas.İn the Qur?an verses; the spirit with in terms divine nefha; has usage don?t have negative connotations; whereas the negative connotations are substantial; caused by synonym usage of the spirit and the soul from the hadith source; the spirit with in terms divine nefha as the viability energy non subjektive and individual was seen the meaning of the prepare in terms Gabriel and divine revelation.the outcome which emerged overlaps with the emotional subconscious which purged from the negativeness by psychoanalyst school and the understanding of the rational subconscious which set forth by social cognitive theorists or Assagioli?s top unconscious approach; as fort he spirit in terms Gabriel and divine revelation presents paralellism with centered assessments ıntuition, ınspration, get the information from the cosmic intelligence via intuition and inspiration, the existence of the concious memories in the light-speed or faster than light speed have been determined.As for the soul which the presence of this soul dependent on the presence of the spirit; conscious people who has myself perception, a psychological concept expressed and indicate to conscious subject with the spirit-body unity, responsible as a partner of the proposal with various positive or negative qualities in the human complex, that have been determined as the only element which will be questioned after-death process and will continue it?s presence; was seen associated with the subconscious issues of the science of psychology in terms consciousness, behavior, positive and negative. As a biopsychosocial asset; even if shaped under the influence of the heritability in the sence of biological, past experiences and behaviors in the sence of psychosocial; not becoming a prisoner within the conditions, beyond of the behavioral or psychoanalyst approach?s determinist wievs, be able to transcend itself by pushing boundaries, an asset has a wider context from the spirit is understood.