Beylerbeyi Camii çinileri

Abstract

Mimarinin en önemli bezeme unsurlarından olan çini sanatı, Osmanlı döneminde zirveye ulaşmıştır. Osmanlı'nın geç dönem yapılarından olan Beylerbeyi Camii çinileri tez konusu olarak seçilmiştir. Ayrıca tez çalışmasında Osmanlı çini sanatı, Osmanlı mimarisi ve caminin mimari özellikleri hakkında bilgiler verilmiştir.Çalışmamızın amacı; camide bulunan çinileri renk, motif ve kompozisyon özellikleriyle incelemek, geleneksel Türk çini sanatı ve Beylerbeyi Camii çinilerini gelecek kuşaklara tanıtmaktır. Çini desenleri ve motiflerinin hepsi çizilmiş ve özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. Yapıda toplamda 23 çeşit farklı desende çini bulunmaktadır. Bu çiniler daha sonra diğer yapılardaki çinilerle karşılaştırılmıştır.18. yüzyıl eserlerinden olan Beylerbeyi Camii çinileri, mihrap sofası ve pencerelerin alt kısımlarında bulunmaktadır. Araştırmalar sonucunda Beylerbeyi Camii'nin genelinde farklı yüzyıllara ait İznik ve Kütahya çinilerinin kullanıldığı örnekler görülmektedir. Beylerbeyi Camii geç dönem yapısı olmasına rağmen çeşitli yüzyıllardan çinilerin bir arada uygulanması açısından önemlidir. Camii'de bulunan çiniler farklı dönemlerin özelliklerini taşımakla birlikte daha çok geç dönem örnekleri görülmektedir. Yapı bu haliyle, değişik yerlerden toplanmış çinilerin meydana getirdiği bir sergi niteliğindedir.Unutulmaya yüz tutmuş, geleneksel sanatlarımız içerisinde önemli bir yere sahip olan çini süslemeleriyle bezeli mimari yapılarımız geçmişle günümüz sanatları arasında köprü vazifesi görmektedir. Günümüze ulaşmayı başaran bu eşsiz sanat eserlerinin sadece ana vatanda değil bütün dünyada yaşayan ve önemsenen değerler arasında olması temennimizdir.

The art of glazed tile, one of the most important ornamentation elements of architecture, reached its peak in the Ottoman era.The glazed tiles on the Beylerbeyi Mosque which is a late period work of Ottoman is the subject of the thesis. Besides, information is given about the Ottoman Art of Glazed Tile, the Ottoman Architecture and the architectural properties of the mosque.The aim of the research is to examine the glazed tiles of the mosque with its properties of colour, pattern and design and to introduce the Turkish Art of Glazed Tile and the tiles of Beylerbeyi Mosque to the next generations. All of the patterns and designs of the tiles were drawn and classified according to their characteristics.There are 23 different types of glazed tile patterns on the structure in total.Thereafter, the tiles were compared to the tiles on the other structures.The tiles of Beylerbeyi Mosque which is a work of 18th century can be found generally on the mihrab and under the Windows.It is seen that examples of İznik and Kütahya glazed tiles that belong to different centuries were used on the mosque in general.Although Beylerbeyi Camii is a late period work, the use of tiles from various centuries all in one is important.However, the tiles on the mosque show the properties of different centuries, most of them belong to the late period architecture.The structure is, in this way, like an exhibition of glazed tiles collected from different places.Architectural works,ornamented with glazed tiles, hold an important place in our traditional fine arts and function as a bridge between the past and present of art.Our ultimate hope is that these unique works of art which have been able to survive till the present-day will be counted among the important and appreciated values not only in the home country but also in the world.