Kur’an’da izzet ve zillet kavramı

Abstract

?İzzet? kelimesi zillet kelimesinin zıddı olup, kuvvetli olmak, gâlip gelmek, büyük, şiddetli, gururlu, sağlam ve sert olmak, itibar, şeref, değer yüksekliği ve nâdir olmak gibi manalara gelmektedir. İzzet kelimesi bu şekliyle Kur'ân-ı Kerimde on bir yerde geçmektedir. Bu âyetlerden, altısında izzetin bütünüyle Allah'a ait olduğu belirtilmektedir. İzzetin Allah'tan sonra Rasûlüne ve müminlere ait olduğu da ifade edilmektedir.Kur'ân-ı Kerim'de izzet kelimesinin türevlerinden olan Aziz kelimesi 99 yerde geçmektedir. Neredeyse Kur'an'da geçen aziz sıfatının tamamı Allah lafza-i celâline sıfat ve haber olarak getirilmiştir. Çok az yerde, kâfirler için zemmedilen gurur ve kibir manasında gelmiştir.Kur'ân'da azîz ismi tek başına hiç gelmemiştir. Esmâ-i hüsnâdan 10 isimle beraber gelmiştir. Bu isimler bazen birbirini teyid eder bazen de birbirini dengeler. Bazen de âyetin içeriğini özetleyici mahiyette gelir. Kur'ân'da İzzet fiil halinde üç yerde geçmektedir. Bunlardan birisinde Allah'ın izzeti dilediğine vereceği dilediğinden alacağını belirttiği Âl-i İmran sûresi 26. âyetidir. Bu ayette geçen izzet kelimesinin fiil halindeki kullanımı yüce Allah'ın el-Muîz ismine denk düşmektedir.Yüce Allah insanı eşref-i mahlûkât olarak yaratmıştır. Ancak insanın yaratılışında ki bu üstünlüğü koruması iman etmesi ve sâlih ameller işlemesine bağlıdır. Bundan dolayı Kur'ân, izzetin iman eden ve sâlih amel işleyenlere ait olduğunu belirtmektedir. Allah'ın kullarından dilediği kimseleri peygamberlik, ilim, hikmet ve mülk vermek suretiyle üstün kıldığı belirtilmektedir. İman etmeyip kötülükleri işleyenlerin ise en aşağı derecede oldukları bildirilmektedir.Zillet kelimesi ise boyun eğmek, zayıf olmak, hor ve hakir olmak gibi manalara gelmektedir. Zillet kelimesi Kur'ân'da farklı anlamlara gelecek şekillerde geçmektedir. Bazı yerlerde boyun eğmek, bir şeyin emrine verilmek, bazı yerlerde mütevazı olmak, bazı yerlerde ise izzetin zıddı olan hor ve hakir olma manasında ifade edilmiştir. Kur'ân-ı Kerim'de hor ve hakîr olma manasında ki zillet Allah'ın emirlerine isyan edip haddi aşanlara karşılık dünyevî ve uhrevî olmak üzere bir azap türü olarak geçtiğini görmekteyiz.Anahtar Kelimeler: Kur'ân, İzzet, Zillet, İzzetin Kaynağı, Zillete Düşüren Sebepler

The word ?izzet? is the opposite of the word ?zillet? and the meaning of this word can be explained as being victorious, big, proud, hard and steady. With these meanings, the word ?izzet? takes place in the Koran eleven times. In the six of these verses of Koran, it is emphasized that ?izzet? completely belongs to Allah, then it belongs to Allah?s Prophet and believers in Islam. The word ?el-Aziz? which`s one of the derivatives of the word ?izzet? takes place ninety-nine times in Koran.The adjective precious aziz is almost completely used as an adjective and verb with the word ?Allah.? In very few parts of Koran it is used for misbelievers with the meaning of pride.In Koran, the word precious aziz doesn?t appear with only itself. It appears with then names from esmâ-i hüsnâ These names some times con firm and balance each other. The word precious aziz some times appears as a summarizer of the con tent of the verse. In Koran the word ?izzet? takes place in three parts as a verb. One of these is the 26th verse of Al-Imran chapter in which it is emphasized that Allah can present someone with ?izzet? and can take away ?izzet? from someone. It is due to the wish of Allah. The word ?izzet? which is used as a verb in this verse refers to Allah?s ?el-muiz? name.Almighty Allah created the human as the noble creature. But the protection of this superiority for human is due to the good behaviors and to have faith in Allah. For that reason Koran emphasizes that ?izzet? belongs to people who have good behaviors and have faith in Allah. It is emphasized in Koran that Allah can make some one superior by giving Prophet ship, science and property. It is emphasized that the ones who don?t have faith in Allah and have bad behaviors are in the lowest and deepest position.The word ?zillet? means to humiliate oneself, to become weak and to be in a humble way. The word ?zillet? takes place in Koran with different meanings. In some ports of Koran it is used as to humility oneself, to become under orders, in some other ports of Koran. It is used as to become modest and in the other parts of Koran it is used as to become humble and rude which have the opposite meanings with the word izzet. The word zillet which means being humble in Koran emphasizes that the people who rebel against Allah?s orders who pass the limits are punished in their worldly and future life a kind of pain and this pain is called ?zillet?.Keywords: Qoran, ?İzzet?, ?Zilet?, Fountain of İzzet, Causes of Zillet