Uluslararası transfer fiyatlandırması ve Düzce’de bir uygulama

Abstract

Küreselleşme ile birlikte uluslararası ticaretin boyutu artmakta böylece transfer fiyatlandırma sistemi uygulama gereği ortaya çıkmaktadır. Transfer fiyatlandırma, merkezkaç yönetim yapısını benimseyen işletmelerin uyguladıkları bir yöntemdir. Sorumluluk merkezleri arasındaki mal veya hizmet alım satımları nedeniyle bölümlerin karlılıklarının ve performanslarının etkin bir şekilde tespiti transfer fiyatının önemini artırmaktadır. Uluslararası transfer fiyatı, dünyanın farklı bölgelerinde yerleşmiş olan aynı grubun birimleri arasında alınıp satılan mal, hizmet ve gayri maddi varlıklara uygulanan fiyattır. Çok uluslu işletmeler, transfer fiyatlarını kullanarak karlılık seviyelerini değiştirmekte ve farklı vergi oranlarından yararlanarak vergi miktarlarını azaltmayı amaçlamaktadırlar. Ülkeler arasındaki vergi oranlarındaki farklılık transfer fiyatlandırma için motive edici bir unsur olmaktadır. Belirlenen transfer fiyatı düzeyi, çok uluslu işletmeler ve faaliyette bulundukları ülkeler üzerinde olumlu veya olumsuz etkilere neden olmaktadır. Olumsuz etkileri önlemek veya azaltmak amacıyla ülkeler tarafından çeşitli yasal düzenlemeler yapılmaktadır. İlk olarak ABD tarafından çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Daha sonra ABD'deki düzenlemeler esas alınarak OECD üyesi ülkeler için düzenlemeler yapılmıştır. Ülkemizde ise yeni kurumlar vergisi kanununda, OECD rehberi esas alınarak düzenlemeler yapılmıştır. Çalışmanın amacı, ülkemizde yasal düzenlemeye dahil edilen transfer fiyatlandırmanın uluslararası alandaki uygulamalarının önemi ve gerekliliğini göstermektir.

The amount of international commerce is getting increased by means of globalization and so the necessity of proccessing the transfer pricing system occurs. Transfer pricing is the system which is used by the companies adopting the centrifugal management structure. Effectively fixing the profitableness and performances of the parts increase the importance of transfer price because of the good and service buying and selling between the responsibility centers. International transfer price is the price that is applied the good which is bought and sold between the group units settled different parts of the world, the service and multinational companies change the levels of profitableness by using transfer price and aim to decrease the amounts of taxes by making use of the tax rates. The difference in the tax rates between the countries is a motivating factor for transfer pricing. The rank of determined transfer price causes positive or negative effects on the multinational companies and the countries they have relatied. With the aim of preventing and decreasing the negative affects, countries take some legal precautions. Firstly it has been taken by the USA. Then some other member countries of OECD has taken some similar precautions as in the USA. In our country, in the law of the new campany tax, some arrangements have been made based on the OECD guide. The aim of study is to show the importance and the necessity of processing the transfer pricing that is inserted to the legal arrangements in our country.