XV. yüzyıl dinler tarihçisi olarak makrizi

Abstract

Ülkemizde, Dinler Tarihi'nin çeşitli konuları ve değişik dinler üzerinde yapılan çalışmaların yanında, İslam dünyasında yetişmiş önemli Müslüman bilginler ve bunların eserleri üzerinde birtakım çalışmalar yapılmaktadır.Bu çalışmanın araştırma problemi İslam âleminin yetiştirdiği ve İbn Haldûn ekolüne mensup büyük bir bilgin ve düşünür olan Makrîzî'nin eserlerinde Yahudilik ve özellikle Hıristiyanlık dinleri hakkında verdiği bilgilerin bir değerlendirmesi olarak ifade edilebilir.Bu bağlamda çalışmanın amaçlarını şu şekilde ifade etmemiz mümkündür:1. Dinler Tarihi'nin klasikleri diyebileceğimiz bazı kaynaklar incelenmiş ve günümüze taşınmış bulunmaktadır. Bu çalışma da bu yolda atılmış bir adım olmayı hedeflemektedir.2. Bir tarihçi olan Takiyüddîn el-Makrîzî'nin dinler hakkında bilgi verirken takip ettiği metodun belirlenmesi.3. Dinlerle ilgili olarak verdiği kayıtların neler olduğu ve bunların değerlendirilmesi.Bu araştırmanın kapsamı Makrîzî'nin özellikle el-Hitat adlı eserinin sonunda Yahudilik ve Hıristiyanlık dinleri ile ilgili verdiği malumatları içermektedir.Çalışmayı yaparken konumuzla alakalı tüm verileri gözden geçirip konumuzla ilgili bölümleri tercüme ettik. Günümüz verileriyle uygunluğunu tespit etmek için de konuyla ilgili kaynaklara başvurmayı ihmal etmedik.Bu çerçevede yapılan çalışmanın sonucunda pek çok kaynağa birinci elden ulaşan Makrîzî'nin dinleri ele alırken mümkün olduğunca objektif olmaya ve doğru bilgiler vermeye çalıştığını görmekteyiz. Verdiği bilgilerin, bir reddiye olmaktan ve savunmacı bir tavır sergilemekten uzak olması da ayrıca vurgulanması gereken bir özelliktir.

In our country, besides the studies about different religions and various subjects of the history of religions field, a number of studies and researches have being done about the important Muslim scholars grown up in the Islamic world and their works.The research problem can be indicated as an evaluation of the information given about Judaism and Christianity in Maqrizi?s works, who is one of the most important scholars and philosophers of the Islamic world and who is connected to Ibn Haldun?s school.In this context, we can express the objectives of this study as follows;1. Several works and sources, which can be called as the classics of the history of religions field, have been reviewed and reached today. This study aims to be a step forward in this sense.2. Indicating the method used by the historian Takiyuddin el-Maqrizi while informing about the religions.3. Indicating the records and sources given by Maqrizi and evaluating them.This study especially includes the information about Judaism and Christianity given by Maqrizi in his book called El-Hitat.While conducting the study, we tried to review and translate all the data and information related to the subject. We didn?t ignore referring to the sources related to our subject for indicating the accordance with today?s data and information.As a result of this study we have realized that Maqrizi, who had reached most of the sources at first hand, tried to be objective as much as possible and give accurate information while examining and discussing the religions. We have to emphasize especially that the information given by Maqrizi is above being apologetic or judgemental.