355 numaralı tapu tahrir defterine göre Pakrac Livası

Abstract

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksel Lisans Tez ÖzetiTezin Başlığı: ?355 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Pakrac Livası?Tezin Yazarı: Selçuk URAL Danışman: Doç. Dr. Yücel ÖZTÜRKKabul Tarihi: 21/06/2006 Sayfa Sayısı: 9 (ön kısım) + 83 (tez) + 244 (ekler)Anabilimdalı: Tarih Bilimdalı: Yeniçağ TarihiOsmanoğulları Beyliği'nin kuruluş sürecini tamamlamasından hemen sonra yönünübatıya çevirmesi neticesinde, Türklerin Balkanlara doğru ilerleme ve yerleşme sürecibaşlamıştır. Bu süreç I. Murat, Sultan Bayezid, Fatih ve Kanuni dönemlerinde netlikkazanmış ve Osmanlı İmparatorluğu'nun merkezi kuruluş bölgesine göre birkaç kezbatıda yer almıştır. Bu tarihi süreç içerisinde Balkanların Türkleşmesi yolundaönemli gelişmeler sağlanmış; bu doğrultuda Balkanlarda Türk yönetim sistemiiçerisinde bir idari taksimat yapılmıştır.Osmanlı Devleti'nin toprak genişlemesi süreci hem batı hem de doğu yönünde birözellik göstermektedir. Bu durum yeni ele geçirilen bölgelerde birçok Beylerbeyilikve sancakların kurulmasına sebep olmuştur. Bu sancakların ve merkezlerin iktisadi,sosyal, kültürel ve demografik durumları hakkında bilgi edinmek amacıyla tahrirdefterleri düzenlenmiştir. Araştırmamız Macaristan toprakları üzerine yapılmışbirçok tahrir defteri arasından henüz çalışılmamış olan Pakrac Sancağı ile ilgili 355numaralı tahrir defterine dayanmaktadır.355 numaralı tahrir defterinin bilgilerine göre Pakrac Sancağı, en büyükleri Çernik,Dimenofça ve Pakrac olmak üzere on dört nahiyeden oluşmaktadır. Bu nahiyelerebağlı olarak kayıt edilmiş köyler ve mezralarda bulunmaktadır. En fazla köy vemezraya sahip olan Dimenofça Nahiyesi en büyük, en az köy ve mezraya sahip olanBodvirşaki nahiyesi ise en küçük nahiye olarak görünmektedir.Pakrac Sancağında genel olarak yerleşik bir yaşam tarzı göze çarpmaktadır.Köylerde, mezra ve çitliklerde hayatlarını sürdüren halkın tarım ve hayvancılıklameşgul olduğunu söyleyebiliriz. En fazla yetiştirilen tarımsal ürünler, halkın temelbesin öğesi olan tahıllardır. Bu tahılların içindeki e önemli pay ise buğdaya aittir.Bölgedeki yoğun tarımsal faaliyetlerden sonraki diğer geçim kaynağı isehayvancılıktır.Anahtar Kelimeler: Tahrir, Pakrac, Macaristan, Osmanlı Devletiviii

SAÜ, Social Science Institute Master Degree Thesis SummaryTitle of Thesis: ?Pakrac According to 355 Numbered Tahrir Daftar ?Author of Thesis: Selçuk URAL Counselor: Doç. Dr. Yücel ÖZTÜRKAccept Date: 21/06/2006 Page Number: 9 (front part) + 83 (thesis) + 244 (appendix)Main Science Branch: History Science Branch: New Age HistoryAfter the establishment process of Ottoman Empire, the results of turning itsdirection to the west, the advance and settle down across the Balkans process ofTurks had been started. This process had become clear during the Murad I., SultanBeyazid, Mehmed the Conqueror and Kanuni?s period. The center of the OttomanEmpire had been landed in the west for a few times according to establishment area.In this historical process most important developments were supplied about theBalkans becoming Turkish. In this way a managerial division was made in TurkishManagement system at the Balkans.The Ottoman Empire?s land expansion process take placed at east and west side. Thissituation caused establishment of new provinces and sanjaks on these caught lands.Tahrir daftars were prepared to learn the economical, social, culturel anddemographic situations of these sanjaks and centers. Our research is based on the 355numbered tahrir daftar that had not been researched between the lots of tahrir daftarsabout Hungary lands.According to 355 numbered tahrir daftar, the Sanjak of Pakrac had been formed fromfourteen region as Çernik, Dimenofça and Pakrac which are the biggest ones. Therewere restricted villages and arable fields that belonged to these regions. The biggestregion is Dimenofça that had most villages and arable fields and the smallest regionwas Bodvirsaki that had most little villages and arable fields.Generally in the Sanjak of Pakrac, settled live style is being strike. We can say thepeople that lived in villages, arable fields and ranges were interested in farming andstockbreeding. Most growing agriculture products were grains that were the mainnourishment elements. Most important share in these grains belonged to wheat. Theother living source after the intensive agriculture activity was stockbreeding.Key Words: Tahrir, Pakrac, Hungary, Ottoman Empireix