Türkiye'de bankacılık krizleri nedenleri ve regülasyon uygulamaları

Abstract

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez ÖzetiTezin Başlığı: Türkiye de bankacılık Krizleri Nedenleri ve Regülasyon UygulamalarıTezin Yazarı: Betül Sakarya Danışman: Yard. Doç. Dr. Mahmut BilenKabul Tarihi: 29.06.2006 Sayfa Yapısı: 7 ( ön kısım)+157 (tez)Anabilim Dalı: ktisatBankaların asli fonksiyonu bir ekonomideki atıl fonları fon ihtiyacı olan kesimlere minimummaliyetle aktarmaktır. Bu fonları aktarırken banka yöneticilerinin amacı hissedarların getirisinimaksimum düzeye ulaştırmaktır. Ancak, yöneticiler bu amaca ulaşmaya çalışırken gelir ile risk arasındabir denge kurmak ve minimum riskle maksimum gelir sağlamak zorundadır. Risk ve gelir arasındakidengenin sağlanması ise, kaynaklar ile bu kaynakların kullanımı arasındaki dengeyi kurabilecek ve riskleriönceden tahmin ederek önlem alabilecek, esnek bir yönetim sisteminin kurulması ile mümkünolabilir. Bu tür bir sistemin kurulması ve işlemesi ise, bankaların faaliyet gösterdiği ekonomik vefinansal ortamın ne kadar sağlıklı ve istikrarlı olduğuyla çok yakından ilgilidir. Güvenli bir ortamsağlanmadığı takdirde tasarrufların mali kesime yönelmesi ve yatırımcılara aktarılması, yani bankalarınasli fonksiyonlarını yerine getirmesi zordur. Finansal sektörün büyümesinin en önemli şartı busektörde yer alan kurumların sermayelerinin korunması ve büyümenin özendirilmesidir.Sermayenin korunmasının ve büyütülmesinin en önemli yolu ise kar etmektir. Kar etmeyenfinansal kurumların ekonomiye bir katkısı olamaz. Kamusal sektörün yoğun baskıları altındaesnek hareket alanına sahip olamayan bankacılık sektörünün de kar edebilmesi güçleşmektedir.Türkiye de ve Dünyada birçok bankacılık krizi yaşanmıştır ve bundan sonra da yaşanmasıkaçınılmazdır. Çünkü hep kabul gördüğü üzere; bankacılık sektörü riskin ve risk almanın çok fazlaolduğu bir sektördür ve küreselleşmenin de etkisiyle sorunlar çok çabuk büyümekte veyayılmaktadır. Tam bir bankacılık krizi gibi algılanmasa da Kasım 2000 ve Şubat 2001' de yaşanankrizlerde bankacılık sektörünün yaşadığı sorunların büyük etkisi olmuştur. Fon'daki bankaların sayısı,kamu bankalarının ve Özel bankaların yaşadığı sorunlar dikkate alındığında bankacılık sektörününzamana yayılmış, sürekli bir kriz yaşadığını söylemek mümkündür.Devletinde krizlerde tetikleyici rol oynadığını söylemek kaçınılmazdır. Bankacılık sektöründekiriskli yapıya ilave olarak, sektör üstündeki kamusal yükün mali ve siyasi ağırlının varlığını dadüşünürsek, olaya piyasa karşıtlarının yaptığı eleştiriler cephesinden bakmanın günümüzşartlarında pek te faydalı olmadığını görmekteyiz. Serbestleşen sermaye hareketlerinin finansalsistemin kırılgan yapısındaki etkilerini inkâr edemezken, olaya birde Türkiye'nin kriz doğurankamusal yapısı ve ekonomik zafiyetleri yönüyle bakmakta fayda vardır.Sonuç olarak uluslararası sermaye akımlarından faydalanabilmek ve finans krizleri riskinidüşürmek için kurumsal ortamların iyileştirilmesi, demokrasinin kalitesinin arttırılması, ekonomiközgürlüklere daha geniş imkan verilmesi önerilmektedir. Uluslararası sermaye akımlarına, bütçeaçıkları ve tasarruf eksikliği nedeni ile ihtiyaç duymaya devam edeceğimiz gerçeğini göz ardıedemeyiz.Anahtar Kelimeler: Bankacılık Krizleri, Serbest Sermaye Akımları, Regülâsyon Uygulamaları

Sakarya University Instute of Social Science Abstract of Master?s ThesisThe Title of Thesis: Banking Crises of Turkey and Regulation ApplicationsAuthor: Betül Sakarya Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Mahmut BilenDate: 29.06.2006 Nu of pages: 7(pre text)+157 (main body)Departman: EconomyThe main mission of banks is to transfer free funds in an economy with minimum cost to the sectorsthat need.The aim of bank managers while transferring those funds is to make the payers bringingsreach into the maximum level. However, while they are reaching to this aim, they have to balanceincome and risk and enable maximum income with minimum risk.The balance between income andrisk may be possible with the establishment of a flexible managing system which can balance thesources and the usage of these sources and take precautions by considering the risks before.Theestablishment and procedure of that kind of a system are closely related with healthiness andstabilization of economical and financial conditions in which banks work.If safe conditions are notenabled, it will be so difficult for banks to carry out their main mission.The most important thingsfor the growth of financial sector are the protection of the capitals of the establishments of thissector and the encouragement of growth.The most important way of protection and growth ofcapital is to make profit.The profit of banking sector which can not have flexible movement areaunder the pressure of government and politics is growing difficult day by day.Many bank crisisses were seen in Turkey and world.It is inevitable to see them in the future;because banking sector is full of risks and the problems are growing and spreading fast by the effectof globalness.It is possible to say that banking sector is in a constant crisis when the number ofbanks in fund and the problems of public banks and private banks are taken into consideration.It is inevitable to say that government has a trigging role on crisisses. Adding to the risky structureof banking sector, it is seen that it is not useful to think from the aspect of the criticisms ofsocialists in today?s conditions when financial and political heaviness of public load on sector takeninto consideration.In conclusion, it is suggested that the quality of the democracy should be increased and wideopportunities should be enabled to economical freedom in order to get benefit from internationalcapital flows and decrease the risk of financial crisisses. It should not be ignored that internationalcapital flows are needed for the reasons of the missings of budget and the lack of savings.Keywords: Banking Crises, Liberal Movements of Capital, Regulation Applications