Gıda tüketim alışkanlıklarındaki değişim üzerine bir araştırma

Abstract

Bilişim ve teknoloji çağı; özellikle iletişim ve bilginin hızlanması avantajları ile, tüm dünyayıve Türkiye'yi hızlı bir değişime sokmuştur. Pazarlamanın temeli olan tüketici de hemteknolojik gelişmelerden hem de sosyo-ekonomik değişimlerden payını almakta ve istediğiher konuda bilgiye ulaşabilmektedir. Artan ürün çeşitliliği içinde bilinçli tüketicinin satınalma kararları ve alternatiflerin içinden seçim yapması, yani karar alma süreci dedeğişmekte ve karmaşık bir yapıya bürünmektedir. Pazarlamacılar, bu yoğun rekabetortamı içinde önce tüketici davranışlarını anlamaya çalışarak, yeni tüketiciye ulaşmak içinfarklı stratejiler geliştirmek zorundadırlar.Gıda tüketimi denilince kişinin en temel ihtiyacı olan açlığını ve susuzluğunu gidermek içinsürekli yaptığı ve yapacağı hiç bir zaman sonu gelmeyecek bir eylem akla gelmektedir.nsanın bu değişim rüzgarı içinde daha bebeklik döneminde oluşmaya başlayan damak tadıalışkanlıklarını değiştirebilmesi, yerleşmiş gıda tüketim kalıplarından vazgeçmesi değişiminen zor basamağı olarak görülmektedir. Ancak 1990'lardaki lezzet kavramı yavaş yavaşönemini yitirmeye başlamış; bilinçli tüketici ne yediğini, yediklerinden sağladığı faydayı, azya da fazla gıda tüketiminin zararlarını kısacası sağlıklı gıda tüketiminin önemini kavramayabaşlamıştır. Bu bilinçle birlikte tüketim eğilimleri ve yaşam tarzı değişmektedir. Budeğişimin itici güçleri olarak, gıda sektöründeki yeni teknolojiler ve yeni ürünlergösterilebilir.Bu çalışmanın amacı, ülkemizde gıda tüketiminde son yıllarda ortaya çıkan değişimiincelemektir. Bu amaçla çalışmada ülkemizde gıda tüketimine ait ikincil veriler (üretim,tüketim, dış ticaret istatistikleri) ve tüketicinin gıda tüketim alışkanlıklarına ilişkin bir anketçalışmasından yararlanılmıştır. Anket sonuçları istatistiksel teknikler kullanılarakdeğerlendirildikten sonra elde edilen bulguların pazarlama stratejileri yönündendeğerlendirmesi yapılmıştır. Bulgular, tüketim alışkanlıklarındaki değişimin ürün gruplarınagöre farklılaştığını ve sağlık bilinçli tüketimin giderek yaygınlık kazanmaya başlayarak,doğal ürünlere ve fonksiyonel ürünlere olan talep artışına işaret etmektedir.Anahtar kelimeler: Tüketim, Tüketim Alışkanlıkları, Yaşam Tarzı, Sağlıklı Yaşam, Gıda.

The time of informatics and technology, especially with the advantage of accelaration ofcommunication and information, has driven the whole world and Turkey into a rapidchange. The consumer who is the basic fundamental of the marketing concept, also hasits share from both the technological and socio-economical changes and is able to reachinformation in all fields. Due to the increasing variety of the goods, the decision process ofa rational consumer also changes and begins to have a complex structure. In thisintensified competitive atmosphere, the marketers should develop new strategies toapproach new consumers by understanding the consumer behaviours fully.The food consumption is a continuous and never-ending action of human being in orderto fulfill his/her hunger and thirst. The most difficult step of the change is supposed to bethe change in the taste habits of a person that begins to occur during the infanthood,discarding the traditional food consumption habits. However in 1990s the concept of tastebegan to lose ground slowly; the rational consumer began to conceive the importance ofhealthy food consumption. As the consumption tendencies change with this increasingconciousness, the life style of the person also changes. The driving force behind thischange can be designated as the new technologies and the new prıducts in the foodindustry.The main purpose of this study is to analyze the changes in food consumption that arosein the recent years. To this end, the secondary datas (such as production, consumption,statistical datas) and a public survey regarding the food consumption habits of theconsumer have been used.The results of the survey have been evaluated by using statistical techniques and theoutcomes have been evaluated according to the marketing strategies. The outcome ofthe survey indicates that the change in the food consumption habits differs according tothe different product types and the demand for the functional and natural products hasbeen increased with the ascending consciousness in the food consumption.