Bu tez, Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi'nin en-Nûru'l-Furkân fî Şerhi Lügati'l-Kur'ân isimli eseri esas alınarak yapılan bir çalışmadır.Giriş bölümünde araştırmamızın konusu ve önemi ile araştırmada kullanılan yöntem hakkında ayrıntılı ve aydınlatıcı bilgiler verilmiştir.Çalışma, üç temel bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi'nin hayatı, ilmî faaliyetleri ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Bu bağlamda Elif Efendi'nin doğumu, çocukluğu, öğrenim ve öğretim hayatı, resmî görevleri ve yapmış olduğu çalışmalar ana kaynaklara inilerek incelenmiştir.İkinci bölüm ise en-Nûru'l-Furkân fî Şerhi Lügati'l-Kur'ân ile ilgili ayrıntılı inceleme ve tahlil bölümüdür. Bu bölümde müellifin eseri yazarken takip ettiği yöntem, kelimelerin açıklanmasında izlediği yol, başlıklar halinde incelenmiştir. Yine bu bölümde eser, kendisinden önce bu alanda yazılmış olan eserlerle mukayese edilmiştir. Ayrıca Elif Efendi'nin, eserini yazarken yararlandığı kaynaklar üzerinde durularak bunlardan ne şekilde ve ölçüde yararlandığı konusunda bilgiler verilmiştir.Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise en-Nûru'l-Furkân fî Şerhi Lügati'l-Kur'ân (Elif ve Bâ babları) latinize edilerek bir transkripsiyon çalışması yapılmıştır. Bu bölümde ayrıca ayetlerin yerleri belirlenerek metne eklenmiş eksik ya da yanlış kısımlar belirtilmiştir. Latinize ve transkripsiyon çalışması sırasında metnin aslına mümkün olduğunca sadık kalınmaya çalışılmıştır.
The thesis is a work which is based on the book named en-Nûru?l-Furkan fî Şerhi Lügati?l-Kur?an by Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi.In the introduction part, the detailed and illuminative knowledge of the topic, its importance and the methods used in the research are given.The work consists of three basic parts. In the first part, the information of the biography, scientific work and masterpieces of Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi are given. Accordingly, the birth, childhood, education and instruction life, official functions and the work he had done were studied to the basic roots.The second part is the detailed research and analysis section of en-Nûru?l-Furkan fî Şerhi Lügati?l-Kur?an. In this section, the process which was followed by the author while writing the work of art, the way which he used in the explanation of the words were analysed under headings. In addition to this, in this part, the work was compared to the other work which was written on this field beforehand. Besides, the sources which the author benefited from are dwelled upon and how and to which extent he made use of them are detailed.The third and the last part of the study (Elif and Bâ parts) is latinized and study of transcription is made. Also, in this part, the identification of the places of verses is done and the added parts which are missing or inaccurate are stressed. In the study of latinization and transcription, the great attention to stick to the text is tried to be achieved as much as possible.