İslamiyet ve Hıristiyanlıkta tabii çevre ve toplum ilişkileri

Abstract

Ekoloji bilimi, bu asırda şekillenmiş ve önemi hissedilmiş bir bilim dalıdır. Ekolojinin önemi çevre sorunlarının şiddetiyle doğru orantı göstermektedir. Bilim adamları çevre sorunlarını öncelikle bilim ve teknolojiyle çözmek istemişler ama bunda başarılı olamamışlardır ve her geçen gün çevre sorunları artmıştır. Çevre sorunlarının çözümünü dinler ekseninde ele almak çok yeni bir olgudur ve günümüzde insanlığın başka bir çaresi de kalmamıştır. Bu çalışmanın araştırma problemi, İslamiyet ve Hıristiyanlığın çevreye bakışları, çevreye bakışlarındaki farkları ve benzerlikleridir. Bu bağlamda bu çalışmanın amaçlarını şu şekilde ifade etmek mümkündür:a)İslam dininin çevreye bakışı nasıldır? Müslüman toplumlar çevreyle nasıl bir ilişki kurmuşlardır?b)Hıristiyan dininin çevreye bakışı nasıldır? Hıristiyan toplumlar çevreyle nasıl bir ilişki kurmuşlardır?c)İslam ve Hıristiyanlığın çevreye bakışlarındaki farklar ve benzerlikler nelerdir?Genel olarak insanlık tarihine bakıldığında din ile çevre arasında doğru bir orantı olduğu görülür. Toplumda dinler etkin olduğu dönemlerde tabiat kutsal olarak algılanıyordu. İnsanla tabiat arasında bir uyum vardı. Toplumların sekülerleşmesiyle beraber dinden uzaklaşma aynı zamanda doğayla olan bu uyumun bozulması anlamına gelmektedir.Genel olarak dinler doğayla uyumlu bir hayatı öngörmektedir. Bu bağlamda İslamiyet ve Hıristiyanlık tabiatı Tanrının eseri olarak gören iki dindir. Bu dinlere göre tabiat ve içindeki tüm unsurlar öznel olarak değerlidir.Hıristiyanlıktaki bu bakış açısı Reformla beraber Protestanlık mezhebinin doğuşuyla bambaşka bir hüviyete bürünmüştür. Protestanlığın tabiata araçsal olarak değer atfetmesi, insanla Tanrı arasındaki ilişkiyi önemsemesi, bilime önem vermeleri zamanla Batıda insan ile tabiat arasındaki ilişkiyi olumsuz etkilemiştir. Hıristiyanlık Protestanlık bağlamında çevre krizinin sorumlusu olarak eleştirilmiştir. Katolik Mezhebi de Protestanlık kadar tabiatın sömürülmesinde aktif rol almasa da bu sömürüye seyirci kalmasından dolayı ekolojik krizde pay sahibidir.Günümüzde Hıristiyanlık eski hatalarını telafi etme yönünde gayretler sarf etmektedir. İslam dini teorik olarak çevreci argümanlara sahip olmakla beraber günümüzde Müslüman toplumlar çevre bilinci bakımından oldukça gerilerdedir. İslam dininin ve Hıristiyan dininin temel kaynakları olarak kutsal kitapları incelenmiş,bu inceleme sonucunda İslam dininin kaynaklarındaki çevreci argümanların Hıristiyanlıktan daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Hıristiyanlığın yanlış anlaşılması ve yorumlanması sebebiyle maalesef Hıristiyan dünyası doğanın tahrip edilmesini teşvik ettiği gibi kimi zamanda bu duruma seyirci kalmıştır. Yirminci yüzyılın ikinci çeyreğinden itibaren Kilise, Kutsal Kitaptaki çevreyle ilgili ayetleri çevreci bir bakışla yorumlama yoluna giderek geçmişteki hatalarını telafi yoluna gitmektedir. Son tahlilde şu da söylenmelidir ki İslam çevreci argümanlara sahip olmakla beraber günümüzdeki Müslüman toplumlar çevrecilik açısından Hıristiyan toplumlardan geridir.

The science ecology has been shaped and made its importance felt in this century. It?s importance is parallel with mess of environment problems. At rhe beginning the scientists tried to solue the problems via science and technology but they couldn?t succeed in. Day by day enviranmental pollutice has become bigger. Tackling the proplem in the perspective of religion is a new way of thinking and it seems there in no any other solution to help human being.The forget of this study is to bring up the differences and similarities between the Islam and Christianity in tacling the proplem . Here is the some main items of this study;a) What?s way of thinking of Islam about environment? What kind of relation muslim societies has held on envinonment?b)What?s the tackling of environmental problems ofChristianity? And what kind of contact they made with environment?c)What are the similarities and differences between Islam and Christianity?Generally during the history of human being there has been a balance.In the times that religions were efficient, nature was thought holy.There was a harmony between the human and nature.Becoming more secular means getting away from nature and this spoiling the harmony .In generally religions envisage a way of life in the harmony with nature.Islam and Christianity accept nature as an art of God.All the factors in nature are subjective and valuable.This aspect of Christianity has changed durıng the reforms and Protestant view.Protestants thought the nature as any material,ignnored the relation between God and Human-being,tackling science instead of belief spoilt the relation between God and Man.In Christian world Protestant view was critized as the responsible of that environmental crisis.Catholics has the role ın that crisis,either but not as much as the Protestants.Nowadays Christianity tries to compensate its mistakes.Islam has many more environmental arguments but far behind Christian world as the conscious of environment