Robert Nozick'in devlet ve adalet teorisi

Abstract

Robert Nozick'in 1974 tarihli ?Anarchy, State and Utopia? kitabı, 20. yüzyılın baslarında mantıksalpozitivistögretinin elestirileriyle ile sarsıntıya ugramıs normatif siyaset teorisi geleneginin JohnRawls'un ?a Theory of Justice? yapıtı ile birlikte yeniden dogdugu bir dönemde, ardı ardına yazılmısbir dizi teorik metinden biridir. Nozick, mutlak olarak gördügü bireysel hakları ihlal edici hiçbir evresibulunmayan görünmez el süreciyle zuhur ediyor olacak bir devletin ahlaki açıdan mesru olduguhipoteziyle, anarsi-devlet dikotomisinde tercihini devletten yana yapan minimal devletçi/minarsistargümanıyla anarsist sava; ?minimal?den daha büyük bir devletin mesru olmadıgı savını temelinekoydugu Hakedis adalet kuramıyla da, özelde Rawlsyen adalete, genelde ise bireyi olasılıkla kolektivistbir matris ve baglamda degerlendirme egiliminde olan egaliteryen, kommüniteryen, Marxistyaklasımlara karsıdır.Bu tezin arastırma konusu, Robert Nozick'in ?devlet ve adalet teorisi"dir. Bu dogrultuda, simdiki tezinkapsamı asagıda verildigi gibi özetlenebilir:a. Geleneksel bir hareket noktasından -doga durumu ya da anarsiden- hiçbir bireyin haklarınıihlal etmeyen bir görünmez el ya da bir kendiliginden süreç ile ilkin farklı koruyucucemiyetler biçiminde beliren, sonra ?ultra-minimal? kipe, son olarak da ?minimal? kipe dogruevrilen ahlaki açıdan mesru Nozickçi ?minimal devlet teorisi?nin betimlenmesi, çözümlenmesive kritize edilmesi.b. Minimalden daha büyük bir devletin mesru olmadıgı bir hipoteze dayalı, örüntülü olmayan yada tarihsel olan Hakedis adalet ilkeleri ile bu ilkelerin dayandıgı deontolojik, sezgisel vefelsefi öncül ve sonuçlarının betimlenmesi, çözümlenmesi ve kritize edilmesi amaçlanmıstır.Bu kapsam dogrultusunda Nozick'in kuramsal metni, merkezi bir kaynakça olarak incelendi. Bununyanında 1974'ten beri hakkında yazılanların olusturdugu Nozick külliyatı betimleyici, çözümsel veelestirel bir yöntemle olanaklı oldugu ölçülerde gözden geçirildi. Veri edinmede sadece yabancıkaynakların referans alınmasının nedeni, Nozickyen minimal devlet ve Hakedis adalet kuramıhakkında çok sınırlı olan Türkçe literatüre giris nitelikli bir katkı yapmaktır.Bu çerçevede çalısılan tezin hipotezi, Nozick'in anarsist sava karsı ahlaki açıdan mesru bir minimaldevleti haklılastır(a)madıgı ve yeniden-dagıtıcı adalet kuramlarına karsı bir taslak halinde isledigiadalet kuramının da pratikte uygulandıgını görmeyi istemedigidir.Anahtar Kelimeler: doga durumu, minimal devlet, adalet, hakedis,

The book of ?Anarchy, State and Utopia? published in 1974 by Robert Nozick is one of a series oftheoretical texts successively written in such a period that the tradition of normative politicaltheory -a theory which had been declining ever since the Logical-Positivist doctrin?s critique in theearly 20th century- revitalized with the publication of ?A Theory of Justice? by John Rawls(1971). Given the anarchy-state dichotomy, Nozick was opposed to the anarchist thesis in terms ofinternalizing a minimal statist-minarchist argument that a state is justified if it emerged by a seriesof invisible-hand processes having no step violating any individual?s rights he has seen as absolute,while, by his entitlement theory of justice, was opposite to, particularly, the Rawlsian theory and,generally, the egalitarian, communitarian and Marxian approaches, which are apt to evaluate theindividual within a collevtive matrix, and context.The research object of this dissertation is Robert Nozick?s theory of the state and justice. The scope ofthis dissertation, therefore, can be epitomized as follows:(i) It has been aimed to describe, evaluate, and critize the Nozickean morally justified, orlegitimate, state first emerging from the traditional starting-point, the state of nature, oranarchy, as the different protective associations, then to the ultra-minimal state, and finally tothe minimal state by an invisible hand, or spontaneous, process by which there was no need toviolate any individual rights.(ii) It has been aimed to describe and evaluate or critize an unpatterned or a historcial entitlementprinciples of justice based-on the thesis that a an expensive state-than-minimal is not justified,including its deontological, intutional and philosophical premises and conclusions.Paralled to this scope of the present study, Nozick?s theoretical text has been examined as a centralresource to the research. In addition to this, what has been written about Nozick?s philosphy since 1974which is likely to have formed a corps has been selected carefully as much as possible, in an analyticaland critical manner. The reason why it was only reffered to the non-Turkish references is to provide anintroductory working about the Nozickean minimal state model and the entitlement theory of justicewith the Turkish literature, which is very limited.That Nozick has failed for justification of the state versus the individual anarchist?s known claim, andthat the theory of justice he has elaborated versus the re-distributionist theories of justice in his famousbook was not one he wished to see applied in practice is the hypothesis of the present dissertation.Key Words: the nature of state, minimal state, justice, entitlement.