Başbakanlık Osmanlı arşivi sedaret belgelerinde milli mücadele (Ekim 1918 -Nisan 1919)

Abstract

Avrupa'da sömürgecilik faaliyetlerinin sonucunda başlayan 1.Dünya Savaşı AvrupalıDevletlerin kendi içlerinde gruplaşmalarına neden olmuştur.Savaşın başında OsmanlıDevleti tarafsızlığını ilan etmişti.İngiltere ve Fransa da Osmanlı Devletinin jeopolitikdurumu dolayısıyla bunu destekliyordu.Ancak Almanya bu dönemde kendi grubunayeni devletler katmaya çalışıyordu ve Osmanlı devletinin kendi yanında yer almasınıistiyordu.Çünkü Osmanlı kendi yanında savaşa girerse Almanya,İngiltere ve Fransa'nınasker sevkiyatını ve sömürgelerine giden yolları önlemiş olacaktı. Daha sonraAlmanya ve Osmanlı devleti arasında yapılan antlaşmalar sonucunda Osmanlı DevletiAlmanya ile savaşa girmiş ancak Osmanlı Devletinin içinde bulunduğu grup savaştanbüyük bir yenilgiyle çıkmış ve her bir devletle barış antlaşmaları imzalanmayabaşlanmışdı. Bu dönemde.Türklerle de Mondros mütarekesi imzalanmıştır.Mütarekenin imzalanmasından sonra İtilaf Devletleri mütareke şartları esas alınarakTürk topraklarında işgallere başladılar.itilaf devletlerinin bu işgalleri sırasında yer alanbazı azınlık gruplarıda zararlı faaliyetler göstermeye başladı. Azınlıkların OsmanlıDevleti'ne karşı bu zararlı faaliyetleri devleti askeri siyasi ve ekonomik olaraketkilemiştir. Azınlıkların Ege bölgesindeki şehirlerde Ayvalık ve İzmir'de Doğu'daErzurum ve diğer şehirlerde yapmış oldukları halka karşı zararlı faaliyetleri hem bölgehalkının canlarını,mallarını ve namuslarını tehdit etmiş hem de İtilaf Devletleri bubölgelerde karışıklık çıktığını öne sürerek işgallere başlamışardır.Ayrı azınlıklar budönemde Osmanlı Devleti içinde sanayi ve ticareti ellerinde tutan bir zümreyioluşturuyordu. Ermenilerin ve Rumların bu zararlı faaliyetleri zaten zor durumda olanülke ekonomisini iyice sıkıntıya sokuyordu.Mütareke'nin akabinde meydana gelen bu gelişmeler Osmanlı devletini güç birduruma sokmuştu. Balkan savaşlarıyla başlayan savaşlar dönemi ve alınan yenilgilerimzalanan antlaşmalar sonucunda Türk topraklarının yer yer işgali ordunun terhisive ekonomik güçlükler zaten zor durumda olan halkın durumunu daha dakötüleştirmiştir.Bundan sonra Türk halkı kendi başının çaresine bakmak zorundabırakılmıştır. Hem işgalci kuvvetlerin baskıları hem azınlıkların faaliyetlerini hem deOsmanlı hanedanlığının yalnızca kendini düşünen tavırları sonucunda Türkmilletinin kendi imkanlarıyla başlattığı Milli Mücadele dönemine girilmiştir.

First World War beginning as a result of colonial activities in Europe caused to be groupedthe European countries among themselves. At the beginning of the war Otoman State haddeclared its own impartiality. England and France supported the Ottoman State because ofits geopolitical situation. However the Germany was trying to add new states to its owngroup and was wanting the Ottoman State to be in its group. If Ottoman State entered thewar with Germany , it would prevent the transportation of the military force of German,England and France and the ways going on their colonies. Later at the end of the treatiesmade between Ottoman State and Germany Ottoman State entered the war with Germanybut the group of Ottoman State came out with great defeat from war and the peaceagreements were signed with each state, Mondros treaty was with Turks.After signing the treaty the Allied Powers considering the conditions of the treaty theybegan to occupy on the Turkish lands. During the occupation of the Allied Powers some ofthe minorities group in the Otoman State began to show the harmful activities. Theseharmful activities of the minorities against Ottoman State affected state very much asmilitary, political and economical. In the cities of Eagean Region, in Ayvalık, Izmir, in theeast Erzurum and in the other cities the harmful activities which they made against thepeople both treated the life, goods, honors and the Allied Powers using an excuse that thereare disorders in these regions because of this they began the occupations. On the other handin the Ottoman State the minorities were forming a group which had the commerce and theindustry in their hands. The harmful activities of the Armenians and the Greeks of Turkishcitizenship were annoying the economy of the country completely.These developments happened immediately after treaty put the Ottoman State in a difficultsituation. The wars period beginnig with Balkan wars and the defeats taken and at the endof the treaties signed, occupation the Turkish lands here and there, discharging of the armyand the economical difficulties made the situations of the people worse and worse.Afterthis Turkish people had to find the solutions of their problems by itself. Both the pressesof occupation forces, minorities activities and at the end of the attitudes thought only itselfof the Ottoman Dynasty. It was entered into the period of struggle beginning only withTurkish people possibilites.