Mali güç ilkesi açısından motorlu taşıtlar vergisinin değerlendirilmesi

Abstract

Servetten alınan vergilerden biri olan Motorlu Tasıtlar Vergisi Türkiye'de ilk kez 1957yılında uygulanmaya baslamıstır.Bu çalısmanın amacı:· Türkiye'de uygulanmakta olan motorlu tasıtlar vergisinin, hangi faktörlere görehesaplanması gerektiği ve bu faktörlerin mali güç ilkesi bakımından adaletliolup olmadığı,· Geçmisten günümüze kadar uygulanmakta olan motorlu tasıtlar vergisi maligüç ilkesi çerçevesinde vergi adaletine uygun olup olmadığı,· Motorlu tasıtlar vergisinde kasko değeri uygulaması vergi adaletine ulasmadabir alternatif olarak düsünülüp düsünülemeyeceği,· AB ile karsılastırıldığında Türkiye'de ki durum ne olduğudur.Bu sorulara cevap aranırken literatür taraması yapılmıstır. Çalısmada tablolara yerverilerek konunun daha iyi özümsenmesi hedeflenmistir.Yapılan çalısma sonucunda uygulanmakta olan motorlu tasıtlar vergisinde silindirhacmi esasına göre vergi alınmasının mali güç ilkesine göre adaletli olmadığı sonucunavarılmıs ve yeni bir esasa göre vergi alınmasının daha uygun olduğu ortayakonulmustur. Tarihsel gelisimi de dikkate alınarak Anayasal bir vergileme ilkesi olanmali güç ilkesi açısından değerlendirilmesi yapılmıstır. Bu çerçevede Türk MotorluTasıtlar Vergisinin uygulama biçimi, AB ülkeleriyle karsılastırmalı olarak incelenmistir.Ayrıca Motorlu Tasıtlar vergisi yükleri incelenmesi suretiyle vergi adaleti açısındandeğerlendirilmis ve uygulamadaki sorunlar belirlenerek çözüm önerileri getirilmistir.

Motor Vehicles Tax has been started to be applied for the first time in Turkey in 1957.The aims of this study are as follows:- How to calculate MVT, which factors should determine its amount and whetherthis factors can be thought fair in respect to ability to pay principle.- History of MVT and whether past applications can be considered fair accordingto ability to pay principle.- Whether insurance value of vehichle can be fair tax base.- Comparison of EU and Turkey.Detail literature reviews have been carried out in order to address above issues. Theresult of study indicates that motor cylinder capacity (cc) is not fair indicator of abilityto pay. New and fairer criteria for MVT has been develop. Burden of MVT andapplications problems have been analyzed. Also some suggestions for mentionedproblems are given at the end of the study.