1980 sonrası iç borçlanmanın Türkiye ekonomisine etkileri

Abstract

İç borçlar, kamu bütçesinde yer alan hizmetlerin finansmanı için yurt içikaynaklardan elde edilen ve alınması ve ödenmesi durumlarında ülkenin toplamkaynaklarının artması ya da azalmasını sonuçlandırmayan kamu borçlanması türüşeklinde tanımlanabilir. Devlet borçları, alınışındaki serbesti, vadeleri ve kaynaklarıbakımından olmak üzere 3 kışıma ayrılmaktadır. Devlet borçlarının yönetimi iseolağan ve olağanüstü olmak üzere iki kısımda incelenmektedir. Devletin hem dış hemde iç borçlarının ekonomi üzerinde meydana getirdiği bazı etkileri vardır. Bukapsamda çalışmada 19802006yılları arasında iç borçların gelişimi neticesinde içborçların etkileri? ekonomik denge, ekonomik büyüme ve gelişme ve gelir dağılımıbakımından ele alınarak incelenmektedir. 1980?2006 döneminde Türkiye'nin içdevlet borçları ve bunlara karşılık ödenen faizler hem nominal hem de reel olarakartmıştır. İç borçlardaki bu artışlar bazı makro büyüklükleri Türkiye'nin içborçlarındaki artışa paralel olarak devletin cari harcamaları da artmıştır. Devletin içpiyasalardan borçlanması, enflasyonist etkileri arttırmıştır. Bu artıştaki en önemlifaktör iç borçlanma nedeniyle artan para arzıdır.etkilemiştir.İç borçların ekonomik etkileri yatırımlarda meydana gelen değişmeler ele alınarakdeğerlendirilmeye çalışılmıştır. Özellikle iç borçlanma faiz oranlarının yüksekolmasının özel yatırımlar üzerinde azaltıcı bir etkisinin olduğu görülmüştür.Son olarak ise iç borçlanmanın gelir dağılımı üzerine etkileri incelenmiştir. Buradançıkan sonuç iç borçlanma arttıkça gelir dağılımının bozulduğu şeklindedir.

Internal National Debts is a kind of public loan, which is obtained from internalresources in order to fund the budgeted public services in a way that the totalresources of a country do not increase or decrease in case of the loan being borrowedor paid back. National debts have three main folds, namely, freedom of borrowing,terms of payments, and sources of funding. However, the management of these debtscan be classified as ordinary and extra ordinary. The national internal and externaldebts have some effects on national economy. In this respect, this study aims toexamine the effects of national debts on economic stability, economic growth,economic development and income distribution between the period of 1980 and2006.The results of the study show that both the national debts of Turkey and thecorresponding interest payments increased according to both nominal and realindexes. The rises in national debts have also affected some macro economicindicators. In parallel with the increases national debts of Turkey, the national currentexpenditures have been increased. Domestic loans have stimulated the inflationisteffects and the main the factor of this stimulation is the rise in monetary supply thatis caused by domestic loans.In the scope of the study, the effects of national debts oneconomy have been taken into conderation together with the changes on investments.The results show that high interest rate of domestic loans has a reducing effect onprivate investments. Finally, analyses for investigating the effect of domestic loanson the distribution level of show that domestic loans cause disequilibrum andinstability on income levels.