İSO 500 büyük sanayi kuruluşunun muhasebe kültürünün araştırılması

Abstract

Toplumların içinde yasadıkları kültürler o topluma ait bir çok seyi oldugu gibi muhasebesistemi ve uygulamalarını da dogrudan etkilemektedir. Bunun sonucunda her ulusta farklımuhasebe sistem ve uygulamaları görülmektedir. Uluslararası ekonomik faaliyetlerin arttıgıgünümüzde bu farklılıklar kendini daha fazla göstermektedir.Bu çalısmanın amacı stanbul Sanayi Odası'nın 2004 yılı verilerine göre Türkiye'de faaliyetgösteren 500 büyük sanayi kurulusunun muhasebe degerlerini ortaya koymaktır.Bu amaçla bu500 kurulusun 200'ünün muhasebe sorumlularıyla (Muhasebe müdürleri, muhasebe müdüryardımcıları veya muhasebe seflerinin biriyle) bir anket çalısması yapılmıstır. Uygulanananket mevcut durumu ve ideal durumu ölçmek amacıyla on üç ve on yedi soruluk iki bölümdenolusturulmustur. Yedi noktalı Likert ölçegi kullanılarak hazırlanan anket sorularının her ikibölümü de birbirine benzer konuları kapsamaktadır. Hazırlanan anket sözü edilen 200muhasebe sorumlusuna e-mail yoluyla gönderilmis ve sonuçları da yine e-mail yoluylaalınmıstır.Anket sonuçlarının analizinde SPSS.10.0 Programı kullanılmıstır. Anketler faktör analizi,frekans analizi ve çapraz analizlere tabi tutulmustur.Yapılan analizler Gray tarafından ortaya konulan dört muhasebe degeri baz alınarakyorumlanmıstır. Bu degerler; Statükoculuga karsı profesyonellik, Gizlilige karsı seffaflık,Tekdüzelige karsı esneklik ve Tutuculuga karsı iyimserliktir.Statükoculuga karsı profesyonellik degerinin aritmetik ortalaması 2.3438'dir. Bu deger stanbulSanayi Odası'nın 2004 yılı verilerine göre belirlenen Türkiye'nin en büyük 500 sanayikurulusunun muhasebe sorumluları üzerinde profesyonellik yaklasımının oldukça baskınoldugunu ve kabul gördügünü göstermektedir. Bu fikir birligi katılımcılarımızın uygulamalardaprofesyonel bir yaklasımın gerekliligini düsündüklerinin göstergesidir.Gizlilige karsı seffaflık degerinin aritmetik ortalaması ise 4.0013'dür. Katılımcılarımız bukonuda genel olarak kararsız kalmıslardır. Katılımcılarımızın yarısının gizlilik taraftarı, digeryarısının seffaflık taraftarı olduklarını söyleyebiliriz.Tekdüzelige karsı esneklik degeri ortalaması 3.2390'dır ve bu deger tekdüzeligi ifadeetmektedir. Katılımcılarımız arasında baskın olan deger tekdüzelik'tir.Tutuculuga karsı iyimserlik degerinin aritmetik ortalaması 4.015'dir. Katılımcılarımız bukonuda genel olarak kararsız kalmıslardır. Katılımcılarımızın yarısının tutucu, diger yarısınıniyimserlik taraftarı olduklarını söyleyebiliriz.Anahtar Kelimeler : Kültür, Muhasebe, Muhasebe Degeri, Kültür-Muhasebe Etkilesimi,Muhasebe Sistemi

Cultures of the societies influence accounting system and implementation directly besidesmany things. As a result, each nation has a different accounting system and implementation.Today in which international economic activities increased, these differences are being seenmore apparently.The aim of this study is to imply the accounting values of 500 biggest industry organizationsact in Turkey according to the data of Istanbul Chamber of Industry. To that effect, andquestionnaire was completed with the staff responsible from accounting affairs (directors, vicedirectors, chief of divisions) of 200 of these 500 organizations. The questionnaire is constitutedwith two parts for measuring the current situation and ideal situation. One of the parts has 13questions while the other has 17. The questions of two parts, which are determined by usingLikert scale, cover the similar issues. The questionnaire is sent to the organizations via e-mailand the results are sent back via e-mail.SPSS.10.0 Program is used for the analysis of the results of the questionnaire. Factor analysis,frequency analysis and cross analysis are implemented to the questionnaires.The questionnaires are interpreted on the base of 4 accounting values determined by Gray.These values are status quo against professionalism, transparency against privacy, flexibilityagainst uniformity and optimism against conservatism.The arithmetic average of status quo against professionalism is 2.3438. This number indicatesthat professionalism is effective for the accounting staff of 200 industry organizationsaccording to the data of Istanbul Chamber of Industry. This mutual idea is the indicates that theparticipants believe the necessity of professional approach for the implementation.The arithmetic average for the value of transparency against privacy is 4.0013. The participantsare generally undecided about this issue. We can say that half of the participants supporttransparency while the others support privacy.The average for the value of flexibility against uniformity is 3.2390 and this value meansuniformity. The participants prefer uniformity.The arithmetic average for the value of optimism against conservatism is 4.015. Theparticipants are generally undecided about this issue. Half of the participants are the supporterof optimism while the others support conservatism.Key Words: Culture, Accounting, Value of Accounting, Interaction between culture andaccounting and Accounting System