Kulli kaidelerin Fıkh’ın büyü, icare ve şerike bölümlerinde kullanılışı: Serahsi örneği

Abstract

Islam Hukuku iki ana temel iizerine bina edilmistir. Bunlardan biri taabbudi konulardir ki tartisma gotiirmez konular olup nass (Kuran ve Siinnet) la sabitlenmislerdir. Digeri ise muamelat konulandir.1. Muamelat'in konulan zaman ve zemine gore degisebilmektedir. Muamelat'in ana konulanndan olan Kitabii'l-Biiyii, Kitabii's-Sarf, Kitabii'l-icare, Kitabii's-Serike, Kitabii'l-Mudarabe, Kitabu'l-Muzaraa bolumleri zaman ve zemine gore sekil ve icerik acisindan en cok degisebilen konulardir.2. Hanefi Fikhi ise fikih ekollerinin ilki ve en cok mensubu olan bir ekoldur. Bu ekoliin ilk otoritelerinin goruslerini toplayan ve kendinden sonrakilere kaynaklik eden hacimli bir eser olan Imam Serahsi'nin Kitabu'l-Mebsut ismli eseri Islam Hukukunda cok onemli bir mevkiyi haizdir.3.Kulli kaidelerin Islam Fikh'inda yuksek hukuki degerleri vardir. Bu kaideler Fikih'ta Kuran ve Sunnetten sonra en cok kullanilan gerekcelerdir.Bu cahsmada yukandaki iic yargidan hareketle Imam Serahsi'nin Kitabu'l-Mebsut ismli eserinde, bu konular islenirken kiilli kaideler kullamlmis mi? Kullamldiysa hangi sikhkla kullamlmis? Nasil kullamlmis? Hanefi ekolii cagimn problemlerini cozerken kulli kaidelerden ne sekilde faydalanmis? v.b. sorulara cevap bulmaya cahsilmistir. Bu sorulara bulunan cevaplar bizi;a. Gecmiste medeniyetler kuran Islam dunyasimn beyin takimimn yani ulemamn olaylarabakisacisimanlamaya,b. Gunumuz problemlerini cozmede bir ufuk kazanmaya,c. Hukuk tarihi acisindan Islam Hukuku'nun zenginligini kesfetmeye,d. Hukuk'ta gerekcenin onemini anlamayae. Islam hukukcularimn degisim yaklasimlarim kavramaya yardimci olmustur. Bu cahsma bir giris ve iic bolumden olusmaktadir.Giris bolumunde cahsma ile ilgili temel kavramlar incelenmis bu kavramlarm mahiyetiortaya konmaya cahsilmistir. Bunlar 'kulli kaideler', 'kulli kaidelerin mahiyeti' 'buyiikavram. ve bu kavram.n kapsam.', 'icare' ve 'serike' ele kavramlar.d.r. Bu kavramlarkonularm daha iyi anlasilmasi icin on bilgi olusturacak kadar incelenmistir.Birinci bolumde Serahsi'nin Kitabu'l-Mebsut adh eserinin Buyii ve bunun altkapsaminda Selem Sarf bolumleri taranmis ve bu bolumlerde kullanilan kulli kaidelerortaya konulmaya cahsilmistir. ikinci bolumde aym islem icare kismi icin yapilmistir.Ucuncu bolumde ise Sirketler, Mudarabe ve Muzaraa bolumleri taranmistir.Bunun sonunda Hukuk Tarihi acisindan islam Hukuku'nun; basit bir cahsma ile biledoktrinel malzeme acisindan ne kadar zengin oldugu anlasilmistir. Bu zenginlik sadeceMuslumanlarm degil insanhgin ortak mahdir.

Islamic Law is built on mainly basics one of them is about workship that is definite subjects. And they are fixed with Kur'an and sunnet. The other is social procedures contracts.1. Kitabu'1-Buyu, (shoppinng contracts.) Kitabu's-Sarf (Exchange contracts) Kitabu'l-icare(rent and services contracts), Kitab-us Serike, Kitabu'l-Mudarebe and Kitabu'l-Muzaraa, Which are the main topic of the Islamic trade law (law of trade), are one of the parts of social proceduresAnd also these topic can be changed in time and according to the plase in the point of structure and content.2. Hanefi fikhi is the first scholls of fikih and has the most members. Imam Serahsi's Kitabu'l-Mebsut, which collects the ideas of the first outhorities of this school and serves itself as a main source for the next generation, has an significant fame in Islamic law.3.The general princepl have got certain places in Islamic laws. These principoles are the most used resons after Kuran and Sunneh in Islamic laws. The answers to these guestions will take us to:a. understand the point of Ulema, who founded civilications in the pastb. to gain horizon for solving the current problems.c. To discover the wealthy of Islamic law according to the history of lawd. To understand the importance of reason in law.In the entry port basic concepts of this work is started and the content of these concepts are tried to be defined. These concepts are "general rules", "the importance of general rules", "the concept of magic and its kapsam". "icare and serike" In the first section Magic and selem sarf istisna, which are the ports of the work of serahsi's Kitab-ul Mebsut, are tried to be defined the same is done in the second and in the third part the sections of firms, mudarebeve muzaraa are scanned.