Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yurt dışı din hizmetleri: Danimarka örneği

Abstract

Diyanet İşleri Başkanlığı, kurulduğu tarihten itibaren yurt içinde 1980’li yıllardan sonra da yurt dışındaki MüslümanTürkleri inanç, ibadet, ahlak gibi dini konularda aydınlatmış ve dini pratiklerin gerçekleştirilmesinde yardımcı ve sorumlu bir kurum olarak var ola gelmiştir. Bu çalışmanın problemi; yurt dışında yaşayan Türklerin gözüyle, DİB’nın Danimarka’da yürütmüş olduğu din hizmetleri faaliyetini incelemek, artılarını ve eksilerini ortaya koymaktır. Bu çalışmada sırasıyla literatür taranmış, Danimarka’da gözlemler yapılmış ve yetkililerle görüşülmüş, gözlemler ve görüşmeler ışığında bir anket metni hazırlanıp deneklere uygulanmış ve anket verileri SPSS programı kullanılarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Analiz uygulamalarında her sorunun frekansı ve yüzdesi ele alınmış, gerekli görülen soruların yaş ve cinsiyetle karşılaştırılması yapılmıştır. Anket sonuçlarının ve yapılan mülakatların sonucunda görülmüştür ki; DİB, yurt dışında ciddi bir hizmet sürdürmekte ve ulaşabildikleri Türklere din eğitimi vermektedir. Özellikle 40 yaş altındaki deneklerin DİB’nın yürüttüğü hizmetlerden istifade ettikleri çok belirgindir. 40-54 yaş gurubunun ise en az faydalanan gurup olduğu görülür çünkü bunların yetişme çağında henüz DİB’nın hizmeti yoktur. Diyanet’le olan ilişkilere bakıldığında en sıkı ilişki 55 ve üzeri yaş gurubunda görülmektedir. Bu yaş gurubu emekli olan ve vaktini cami ve dernek çevresinde geçiren guruptur. Diyanetle ilişkilerine bakıldığında 15-24 yaş gurubu ikinci sırada gelir. En az ilişki içinde olan 40-54 yaş gurubudur. Diyanet’le olan ilişkinin niteliğine bakıldığında, sadece ibadet ve ilmihal eksenli olduğu göze çarpmaktadır. Diyanet’in gönderdiği din adamları başta olmak üzere sunmuş olduğu hizmetlerden oldukça memnundurlar ve hizmetlerine güvenmektedirler. Araştırma sonucunda görülmüştür ki, DİB yurt dışında başarılı bir hizmet yürütmektedir. Ancak yurt dışındaki vatandaşları kültürel (dergi, kitap, konferans vb.) ve teknolojik (DİB’nın web sayfası, dershanelerin daha modern yapıya ulaştırılması gibi) konularda bilinçlendirmesi ve daha etkin bir hizmet yürütmesi çalışmalarının kalitesini artıracaktır. Araştırma sonuçlarının DİB’nın yurt dışı hizmetleri politikası oluşturmasına bir katkı sağlayacağı umulmaktadır.

The Department of Religious Affairs has enlightened the Muslim Turk over such religious topics as belief, pray, at home since its establishment and abroad since 1980’s and existed as a body facilitator and accountable for accomplishment (Performance) of religious rituals (exercises). The purpose of this study is to examine from the eyes of Turks living abroad the religious mission carried on by the DRA in Denmark and to reveal its strengths and weaknesses. In this study, in a sequence, the relevant literature was reviewed, observations were made in Denmark and officials were interviewed with, and a questionnaire was formulated in the light of such discussions, which was applied to the subjects, and the findings were entered in computer medium through SPSS. In analyzing it, the frequency and percentage of each question were treated; Questions requiring further insight were compared in terms of age and sex. From the results of inquiries and interviews held, it is observed that the DRA carries on a serious mission abroad as well as provides religious training to Turks reached. It is quite obvious that especially the subjects under 40 enjoy services provided by the DRA. It is observed that the group at the age of 40-50 enjoy such services minimally because the DRA’s service has not been available in the era while they are growing up. In the light of relationships with the DRA, closest relation involves the group of the age of 55 and over. This group of age comprises ones who are retired, and who spend most of their times in mosque and the societies. For relations with the DRA, the age group of 15-24 ranks the second. The age group of 40-54 is one with the minimum relationship. As for the nature of relation with the DRA, it is noticed that it focuses only on pray and the Book of Islamic Principles. The subjects, the mission sent by the DRA in particular, are considerably satisfied with the services performed, and they are confident in their services. It is observed at the and of the survey that the DRA carries on its mission abroad successfully. However, it will improve its mission quality that DRA keeps the citizens abroad informed of cultural achievements (such as journal, book, conference) and of technological developments (such as the DRA’s web site, the modernization of teaching centers) and performs its mission more effectively. It is hoped that the findings of the survey will make contributions to the development of DRA’s policies on mission abroad.