Yenilenen 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi (Sakarya ili örneği)

Abstract

Eğitim programlarının geliştirilmesindeki amaçlardan birisi de, çağın gereklerine ve değişimine uygun olarak mevcut programlarda yenilikler yapmak, hedef davranışları bu şekilde düzenleyerek eğitimin kalitesini arttırmaktır. Bilim ve teknolojinin hızla geliştiği çağımızda, bu gelişmelerin eğitim programlarına yansıtılması bir zorunluluk haline gelmiştir. Ülkemizde de bu konuda ciddi çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Đlköğretim düzeyinde aşamalı olarak gerçekleştirilen program geliştirme çalışmaları, ilköğretimin 6. sınıflarında 2005- 2006 eğitim-öğretim yılında MEB tarafından belirlenen pilot illerde ve bu illerdeki pilot okullarda uygulanmaya başlanmıştır Bu amaçla yapılan bu araştırmanın temel problemini; yenilenen 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının kazanım, kapsam, eğitim durumu ve ölçme değerlendirme boyutları açısından uygulamadaki etkililiği nedir? Ve, yenilenen 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının daha etkili ve daha yararlı bir şekilde uygulanabilmesi için öğretmenlerin geleceğe yönelik önerileri nelerdir? Soruları oluşturmaktadır. Betimsel nitelikte olan bu çalışmada öncelikle konuyla ilgili literatür taranmış, ardından bu literatüre ve uzman görüşlerine dayalı olarak veri toplamak amacıyla öğretmenler için anket hazırlanmıştır. Araştırma 2006–2007 eğitim-öğretim yılında Sakarya il merkezi ve ilçelerinde bulunan ilköğretim okullarında 6.sınıfta görev yapan sosyal bilgiler branş öğretmenleri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Son aşamada ise uygulamanın sonucunda elde edilen verilerin yorumlanması yoluna gidilmiştir. Anketlerin %100 oranında geri dönüşü gerçekleşmiştir. Bu araştırma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde eğitim ile ilgili temel kavramlar, program ve eğitimde program çeşitleri, eğitim programının faydaları ve özellikleri, sosyal bilgilerin tanımı ve önemi, sosyal bilgiler ile sosyal bilimler arasındaki ilişkiler, sosyal bilgiler eğitiminin tarihsel gelişim süreci, yeni sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve özellikleri, sosyal bilgiler dersi öğretim programının genel amaçları, Türk Milli Eğitimi’ nin genel amaçları, yeni sosyal bilgiler dersi öğretim programı 6. sınıf öğrenme alanları, üniteleri, kazanım sayıları ve süreleri, ikinci bölümde ise araştırmanın gerçekleştirilmesinde izlenen çalışmalar açıklanmıştır. Đkinci bölümde araştırmanın yöntemi, modeli, evreni, örneklemi, verilerin toplanması, çözümlenmesi ve yorumlanmasına yer verilmiştir. Üçüncü bölümde öğretmenlerin kişisel ve mesleki özellikleri ile ilgili bilgilerine, yeni 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının öngördüğü kazanım, kapsam, eğitim durumu ve ölçme ve değerlendirme boyutunun uygulamadaki etkililiğine ilişkin görüşleriyle birlikte geleceğe yönelik önerileriyle ilgili bulgu ve yorumlara yer verilmiştir. Son olarak da bulgulara dayalı olarak elde edilen sonuçlara ve bu sonuçlar ışığında yapılan önerilere yer verilerek tez çalışması tamamlanmıştır. Uygulanan veri toplama aracı, öğretmenlerin kişisel ve mesleki çalışmalarına ait bilgileri içeren dokuz soru ile, yeni 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının etkililiğine ilişkin ölçekte yer alan otuziki sorudan oluşmaktadır. Veri toplama aracının araştırmada geçerliliğinin ve güvenirliğinin sağlanmasına özen gösterilmiştir. Araştırmada toplanan bilgilerin işlenmesi ve tüm istatistiksel çözümlemelerde SPSS( Statistical Package for the Social Sciences) paket programından yararlanılmıştır. Veriler, iki değişkenli sorularda t testi, üç ve daha fazla değişkenli sorularda ise F testi (Varyans Analizi) kullanılarak elde edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkinin anlamlılığının test edilmesinde P<0.05 anlamlılık düzeyi benimsenmiştir. Yapılan veri analizlerinden ve istatistiksel çözümlemelerden sonra şu sonuçlara ulaşılmıştır:1. Öğretmen görüşlerine göre değerlendirilen yeni 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programı “orta” düzeyde olumlu bulunmuştur. 2. Yeni 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programı mevcut durumuyla kazanım, kapsam, eğitim durumu ve ölçme değerlendirme boyutu açısından yeterli derecede etkili ve uygun değildir. Bu durumda program değerlendirme ve geliştirme çalışmaları ile ilgilenen tüm uzman ve araştırmacılar tarafından, daha verimli, başarılı, etkili ve faydalı bir eğitim-öğretim için; yeni 6. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programı dört temel öğesi yönünden incelenmeli, değerlendirilmeli, geliştirilmeli ve bu çalışmaların devamlılığı sağlanmalıdır. Ayrıca sosyal bilgiler branş öğretmenlerinin program hakkındaki gelişmeleri takip edebilmeleri için daha sık hizmet içi eğitim programlarının hazırlanması, özendirici ve teşvik edici yasal düzenlemelerin yapılması önerilmektedir.

One of the purposes of developing teaching programs is to increase the quality of education by innovating existing programs and adjusting targeted behaviours. The necessity of reflecting these improvements to the teaching programs is incontestable. The considerable researches have taken place in the the Turkey about this subject. The program developing studies which are implemented gradually at the primary education level have been initially applied to the first stage of primary school in pilot schools that are determined by Ministry of National Education (MNE). This work aims to answer the following questions: What are the efficiency of the sixth year’s renewed program of social studies in implication in the sense of advantages, concept, education level, measurement and evaluation? And, what are the suggestions of the teachers for implementing the lectures of the social studies more effective and more efficient? This work was conducted by critically using library and internet sources (literature review) about this subject and then a survey was conducted to gather related data from the Teachers. This survey has conducted on social studies teachers teaching at the sixth year in the province of Sakarya in the academic year of 2006- 2007. At the final stage, the datum extracted from the survey which has had 100 % feed back, has been analyzed. This paper has 3 sections. The first section contains basic concepts, different types of education and programs, benefits and properties of education program, definition and significance of social studies, the etymology of social studies, the purpose of the Turkish National Education and social studies lecture, learning fields, sections and the processes of the social studies lectures in the sixth year. The second section contains the methodology, the model, the total field under survey, the samples, the way of gathering and analyzing the datum. The final section contains the information about teachers related to their personal and occupational lives and their suggestions for the implementing the lectures of the social studies more effective and more efficient. Finally, the dissertation has completed according to the results posed above. The questionnaire is composed of nine questions that is related to the personal and occupational information about the teachers and thirty two questions that is related to effectiveness of social studies lectures in the sixth year. The SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) program is used to analyze datum. The data has gathered by using t test in two variable questions and f test three and more variable questions. P<0.05 confidence interval is used to test the relation between variables regarding signifance level. Finally following results have been found: 1.The new social studies lecture program in the sixth year that is evaluated by teacher has been found mid level positive. 2. The existing new social studies lecture program is not sufficient in the sense of advantages, concept, education level, measurement and evaluation. Thus for a more effective, more successful , more efficient and more beneficial education new sixth year social studies lecture program should be reviewed, evaluated ,developed and it should be provided continuity of these studies in these four basic aspects by all related experts and researchers. Furthermore, it is suggested that training programs should be implemented and incentive legal arrangements should be drafted.