Üniversite ve lise öğrencilerinin sosyal amaç oryantasyonlarının başa çıkma ve bazı değişkenlerle incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada üniversite ve lise öğrencilerinin sosyal amaç oryantasyonları düzeyi ile başa çıkma tutumları , anne ve baba eğitim durumları , başarı algısı, fiziksel görünüm algısı ve ekonomik durum algısı arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma için iki ölçme aracı kullanılmıştır:Sosyal Amaç Oryantasyon Ölçeği (Allison Ryan 2001 ) ve Stresle Başa Çıkma Tutumları Envanteri (SBTE) (Yaşar Özbay, 1993).İzzet Baysal Üniversitesin ‘de farklı bölümlerinde öğrenimlerine devam eden öğrencilerle , Düzce ‘de farklı liselerde öğrenim gören 323 lise öğrencisi ile 287 üniversite öğrencisi (334 ‘ü erkek, 276 ‘sı kız ) toplam 600 öğrenci çalışmaya katılmıştır.Verilerin analizi tek yönlü varyans analizi ve t testi ile yapılmıştır. Bu araştırmada sosyal amaç yönlendirme modeli temel alınmıştır. Bu model, sosyal amaç araştırmalarını temel alarak oluşturulmuş ve bu da daha önce var olan akademik başarı yönlendirmesinden esinleşmiştir. Bu model üç bazal amaç oryantasyonundan oluşmaktadır ki bunlar; mastır (görev, öğrenme), performans yaklaşım(yapabilirlik) ve performans kaçınımdır. Bunlar destekleyici ilişkiler üzerine odaklanmış olup, becerileri geliştirmek ve yeniden inşa etmek amacı gütmektedir. Performans yaklaşım yönlendirmesi, bireyin kendisine sosyal prestijini göstermeye odaklanmasıdır. Performans kaçınım amaçları, bireyin kendisinin sosyal olarak beceriksiz olduğunun başkalarına gösterilmemesi düşüncesine odaklanmasıdır. Sosyal amaç oryantasyonunun bazı değerlerle ilişkisine bakıldığında, sosyal mastır ilişkilerde gerek fiziksel görünüm algısında sosyal ve akademik durumlarda çok daha fazla adaptivdir. Buna rağmen sosyal performans kaçınım amaçları sosyal ve akademik fonksiyonlar için zararlıdır. Bu çalışmada Sosyal mastır, sosyal performans yaklaşım, aktif planlama, dış yardım arama ve kabul yeniden yapılanma ile yüksek oranlarda pozitif olarak ilişkili olduğu gibi ;sosyal performans kaçınım, biyokimyasal olarak kaçma soyutlama, kaçma soyutlama duygusal eylem ile yüksek fakat negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur.Sosyal performans yaklaşım ise sosyal performans kaçınım, dış yardım arama, kabul yeniden yapılanma, kaçma soyutlama duygusal eylem pozitif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur.Sosyal performans kaçınımın ise , dine sığınma ve kaçma soyutlama duygusal eylem ile arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki bulunmuş aynı zamanda aktif planlama ile ve dış yardım arama ile oranında ters yönde ilişkili olduğu bulunmuştur.Son olarak araştırmanın sınırlılıkları ve yapılacak diğer araştırmalar için öneriler tartışılmıştır.

This study investigated the relationships between university and high school students social goal orientation level cope, parents educational position, physical and economic perception. Two measures were used for this study: Social Goal Orientation Scale(Allison Ryan 2001)and Cope Scale (Yaşar Özbay 1993)Total 603 university and high school students (279 female, 334 male;323 high scool, 290 university students)from İzzet Baysal University and different high school from Düzce took these scales.One way ANOVA and correlation were used to statistically evaluate the data. This study took basic social goal orientation.This model was based on findings in social goals research and extended from current models of academic achievement goal orientation is presented.The model consists of three goal orientation, mastery, performance-approach and performance- avoidance.A social mastery orientation focuses on having positive and supportive relationships, and on building the skills to maintain them.A performance-approach orientation is focused on demostrating to others one’s social prestige. A performance- avoidance orientation is focused on demostrating to others one is not socially inept.Relations of individual social goal orientations suggest social mastery to be most adaptive in relation physical and economic perception and social position. In particular , a social performanceavoidance orientations was detrimental to both social and academic functioning. In this study social mastery is positivly releated with social performance-approach, active planning , searching for external help , acceptiance cognitive restructuning otherwise It is highly negativly releated with social performance- avoidance, biochemical escape and emotional escape. social performance-approach is positivly releated with social performance- avoidance, searching for external help, acceptiance cognitive restructuning , emotional escape.Social performance- avoidance is highly positivly releated with biochemical escape , religous, at the same time It is negativly releated with active planning and searching for external help.Finally , the limitations of the present study and the implications for future researches are discussed.