İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde harita kullanımının derse karşı tutuma, başarıya ve hatırda tutma düzeyine etkisi

Abstract

Bilgi patlamasının yasandığı, programlarda büyük ölçüde çesitlenmenin arttığı günümüz eğitiminde, öğretmenler uygun kaynak, araç-gereç ve yasantılara ihtiyaç duymakta ve öğretmenlerin tek basına her seyi bilmesi imkânsızlasmaktadır. Bu nedenle ilköğretim okullarında, sosyal bilgiler öğretiminde etkili, verimli öğretim gerçeklestirilmesi için eğitim ortamlarının materyal yönünden zenginlestirilmesi gerekmektedir. Bu amaç doğrultusunda arastırmamızda 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersi kalabalık sınıf mevcutlarına rağmen harita kullanılarak islenen derslerin geleneksel öğretim yöntemleriyle islenen derslere göre daha etkili olduğu tezi savunulmustur. Deneysel nitelikte olan bu çalısmada konuyla ilgili literatür taranmıs, ardından bu literatüre ve uzman görüslerine dayalı olarak veri toplamak amacıyla öğrencilerin denklestirilmesinde kullanılmak üzere kisisel bilgi anketi, öğrencilerin akademik basarılarını ve hatırda tutma düzeylerini ölçecek basarı testi, öğrencilerin derse karsı tutumlarını ölçmek için tutum testi, ayrıca öğretmenlerin derste kullanması için ders planları düzenlenmistir. Arastırma 2006?2007 eğitim, öğretim yılında Sakarya ?li Adapazarı Ahmet Akkoç ?lköğretim Okulunda deney ve kontrol grupları olarak belirlenen 7-C, 7-D, 7-E, 7-F sınıflarında toplam 188 öğrenci üzerinde gerçeklestirilmistir. Çalısmada, ilköğretim 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersi müfredatında yer alan ??stanbul'un Fethi ve Sonrası? ünitesinde harita kullanımının öğrencilerin akademik basarılarına, derse tutumuna ve hatırda tutma düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla, deneme modellerinden ?solomon dört gruplu model?e göre desenlenmis ve gerçeklestirilmistir. Bu arastırma bes bölümden olusmaktadır: Birinci bölümde Sosyal Bilgiler Öğretiminin anlamı, önemi ve gelisimi, Sosyal Bilgilerin dünyada ve Türkiye'deki gelisimi, Sosyal Bilgilerde kullanılan baslıca materyaller, araç-gereçlerin eğitime sağladığı yararlar, öğretim materyallerinin öğretim ortamındaki islevleri, öğretim materyalleri hazırlama ilkeleri üzerinde durulmustur. ?kinci bölümde, Sosyal Bilgiler öğretiminde harita kullanımının önemi ve ilkeleri, Sosyal Bilgiler derslerinde harita kullanmanın yararları, harita kullanılırken ve çizerken dikkat edilecek noktalar ve atlaslara yer verilmistir. Üçüncü bölümde ilgili arastırmalar yer almaktadır. Dördüncü bölümde arastırmanın yöntemi, modeli, evreni, örneklemi, verilerin toplanması, veri toplama araçları, deneysel islemler ve verilerin analizine yer verilmistir. Besinci bölümde, arastırmanın bulgu ve yorumları ortaya konulmustur. Son olarak da bulgulara dayalı olarak elde edilen sonuçlara ve bu sonuçlar ısığında yapılan önerilere yer verilerek tez çalısması tamamlanmıstır. Grup içi ve Gruplar arası karsılastırmalarda SPSS programındaki t testinden yaralanılmıs ve anlamlılık düzeyi olarak .05 güven düzeyi benimsenmistir.Yapılan veri çözümlerinden sonra su sonuçlara ulasılmıstır; 1-Sosyal Bilgiler dersinde harita kullanılarak öğretim yapılan deney grupları ile harita kullanılmadan öğretim yapılan kontrol gruplarındaki öğrencilerin akademik basarıları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır. 2-Sosyal Bilgiler dersinde harita kullanılarak öğretim yapılan deney grupları ile harita kullanılmadan öğretim yapılan kontrol gruplarındaki öğrencilerin derse karsı tutumları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır. 3-Sosyal Bilgiler dersinde harita kullanılarak öğretim yapılan deney grupları ile harita kullanılmadan öğretim yapılan kontrol grubundaki öğrencilerin bilgileri hatırda tutma düzeyleri arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilimler, Harita, Geleneksel Öğretim, Eğitim Teknolojisi SUMMARY