Kazak destanları (Transkripsiyon, aktarma, metinin grameri)

Abstract

Bu tez Türk dilinin Kıpçak grubuna dâhil olan Kazak Türkçesinin Destanları üzerine yapıldı. Bu destanlar, Kazakistan’da 1990 yılında M. O. Auezov adındaki Edebiyat ve Sanat Enstitüsü tarafından yayımlanmış “Dastandar” kitabından alındı. Bu kitap Kazak Türkçesinde ve Kiril alfabesiyle yazılmıştır. Tezin giriş bölümünde Kazak Türkleri, Kazak Türkçesi ve Kazak Destanları hakkında bilgi verildi. Tez üç temel bölümden oluşmaktadır. Öncelikle metinlerin Kiril alfabesinden Latin alfabesine transkripsiyonu ve satır numaralandırılması yapıldı. İkinci bölümde destanlar Kazak Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktarıldı. Bu bölüm Kazak Türkçesi ve Türkiye Türkçesi sözlüklerinden faydalanılarak hazırlandı. Üçüncü bölümde metnin grameri yapıldı. Gramer bölümünde ses bilgisi, ses değişiklikleri ve ses olayları metinlerden örnekler gösterilerek sunuldu. Örneklerin yanına da metin adı ve satır numarası parantez içinde gösterildi. Ses değişikleri ve ses olayları konusunda Kazak Türkçesi Gramer kitaplarından da faydalanıldı. Sonuç bölümde ise Destan metinlerinden ve gramer çalışmalardan Kazak Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında bir paralellik olduğu tespit edildi.

This thesis is about the epics of Kazakh Turkish which belongs to Kipchak group of Turkish language. These epics are excerpted from the book named “Destanlar/Epics” which is published in Kazakhstan in 1990 by M.O. Auezov Institute of Literature and Art. This book is written in Kazakh Turkish with Cyrillic alphabet. In the introduction of the thesis information is given about Kazakh Turks, Kazakh Turkish, and Kazakh Epics. This thesis consists of three main chapters. Firstly, transcription of the texts from Cyrillic to Latin alphabet and the numbering of the lines have been made. In the second chapter, the epics are translated from Kazakh Turkish to Turkey’s Turkish. This chapter is prepared by using Kazakh Turkish and Turkey’s Turkish dictionaries. In the third chapter the grammar of the text has been made. In the grammar section, voice information, voice changes and voice events are presented by showing examples from the text. Together with examples, name of the text and the line number are given in parenthesis. Kazakh Turkish grammar books are used to give examples about voice changes and voice events. In conclusion chapter, it is determined that there is parallelism between Kazakh Turkish and Turkey’s Turkish depending on our epic texts and grammar studies.