Beyaz et ürünleri sektöründe faaliyet tabanlı maliyetleme

Abstract

Dünyada imalat tarzında teknolojik gelismelere baglı olarak bir dizi degisim meydana gelmistir. malattarzında meydana gelen degisim mamul maliyet yapısının da degisimine neden olmustur. Mamulmaliyetini olusturan direkt malzeme, direkt isçilik ve genel üretim giderlerinin dagılımında degisimmeydana gelmis ve böylelikle mamul maliyeti içerisinde genel üretim giderlerinin payı artıs gösterirkendirekt isçilik payında azalma olmustur.Geleneksel maliyet muhasebesi sistemi mamullere genel üretim giderlerini DS ve MS gibi yüklemeoranları vasıtasıyla yüklerken mamul maliyetinin yapısında genel üretim giderlerinin payınınyükselmesine baglı olarak zamanla yükleme hataları olusmus, dolayısıyla mamullerin maliyetleri yanlıstespit edilmistir. Bu durum da geleneksel maliyet muhasebesi sisteminin yetersiz kaldıgını ve gelenekselsistem yerine ileri maliyetleme sistemlerinin gelistirilmesi geregini ortaya koymustur.Uygulama da mamul maliyetini dogru tespit etme noktasında yetersiz kaldıgı için geleneksel maliyetmuhasebesi sisteminden zamanla vazgeçilmeye baslanmıstır. Geleneksel maliyet muhasebesine alternatifolarak gelistirilen ileri maliyetleme sistemleri ve bunlardan birisi olan Faaliyet Tabanlı MaliyetlemeSistemi dünyada ve Türkiye de bir çok firmanın maliyetlerini tespit için kullandıgı sistemler halinegelmistir.Bu çalısma ile ileri maliyetleme sistemlerinden biri olan Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sisteminin beyazet ürünleri sektöründe uygulanabilirligi ve uygulama sonucunda elde edilen verilerden hareketleyapılması gerekenler ortaya konulmustur.Çalısma dört ana bölümden olusmaktadır.Birinci bölümde isletmelerde imalat tarzında meydana gelen degisimin geleneksel maliyet muhasebesisistemine etkileri, yetersiz kaldıgı hususlar ve buna baglı olarak gelistirilen ileri maliyetleme sistemlerinedeginilmistir.kinci bölümde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme sisteminin dogusu, amaçları, özellikleri ve gelenekselmaliyet muhasebesi ile karsılastırılması yapılmıstır.Üçüncü bölümde isletme de Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sisteminin kurulması, isletmelerin bu sistemegeçmesini gerektiren nedenler, bu sisteme baglı olarak isletmelerde yapılabilecek iyilestirme çalısmalarıve sistemin eksik kaldıgı hususlar açıklanmaya çalısılmıstır.Çalısmanın dördüncü bölümünde isletmenin maliyet verilerine ve faaliyetlerine dayanılarak FaaliyetTabanlı Maliyetleme Sisteminin kurulması ile ilgili bir uygulama çalısması yapılmıs ve elde edilensonuçlar firmanın mevcut maliyet verileri ile karsılastırılarak genel bir degerlendirme yapılmıstır.

Due to the technological developments in the manufactural area there has been a fascinating change inthe world. The fact that there is a change in the manufacturing area this also caused a formation in thecost structure. The product cost that constitutes direct supplies, the direct work effort and the generalproduction expenses have also been altered. And as a result of this the share rates of the generalproduction costs have been increased but versus this the direct work effort share rates have beendeclined.Loading through the traditional cost accountancy system products the DIS and MS rates depending onthe general production expenses shares gives errors. So while determining the products costs there hasbeen a loading error. This shows that the traditional cost accountancy system is inefficient and insteadof using the traditional system advance cost system has been developed.Up to the inefficiency with time the traditional cost accountancy system has put aside. The alternativesystem which is advance costing system and the branch which is activity based costing system is beingused all over the world and in Turkey by many companies to determine the cost shares.In this study one of the advance costing systems which is the activity based costing system has beenapplied on white meat products and the results have been given by details.The study consists of four partsIn the first part, the change in the management system, the effects of the traditional cost accountancysystem and its inefficiencies have been discussed and with this the advance costing system has beenexposed.In the second part, the development of the system, goals, characteristics and comparison with traditionalcosting accountancy system has been completed.In the third part, the founding of the activity based costing system in the field of management has beendeclared and besides the reasons why companies prefer this has been explained widely and theimprovement details has been given with the inefficiencies due to the causes that provides a bettersystem.In the fourt part of the study, according to the management the data cost and its applications have beenbased on activity based costing system and the results have been evaluated by comparing the currentcost datas.