Doğrudan yabancı yatırımın belirleyicilerinden biri olarak yerli ortağın etkinliği

Abstract

DYY lerin neden ve nereye yapıldığı konusunda teoriler ve bunlara bağlı olarak belirleyicietkenleri belirten BM raporları özellikle evsahibi ülkenin demografik, ekonomik, siyasi veteknik altyapı yeterliliği hususları çerçevesinde ele alınmaktadır. Özellikle UNCTAD veYASED in bu konudaki raporları da Dunning'in OLI paradigması çerçevesinde DYY ninnereye yapılacağı çözümlemesine ulaşma gayretindedir.Dünyada gerçekleşen yabancı yatırımlar satınalma ? birleşme ? ortaklık (JV) veya tamamenkendine ait yavru firma kurma şeklinde gerçekleşmektedir. Birçok firma nereye yatırımyapacağına karar verdikten sonra satın alarak mı, ele geçirerek mi, birleşerek mi, ortaklıkkurarak mı şeklindeki sorgulama sıralamasıyla yatırımı gerçekleştiriyor. OLİ paradigmasında?O? (mülkiyet) avantajına sahip olduğunu varsaydığımız şirketler yatırımı nereye yapmakonusunda ?L? (konum) ve ?İ? (içselleştirme) faktörleri ekseninde yatırım kararları alıyor.Ancak bu faktörlerin yabancı piyasada varolmayı ne derecede güçlü şekilde desteklediğisorgulanmaktadır? Yerel İnsan Kaynakları dışarıdan ne derece uygun şekil ve maliyetteoluşturulabilecektir? Bu ve bunun gibi bizzat yerelin başarılı olabileceği unsurlar yüzde yüzyabancı bir yatırımcı tarafından yerelde başarılması hususunda ne derece cesaretlendirici veyatersine bir etki payına sahiptir? OLİ paradigması ile genel karar süreci açıklansa dahi yereldekibu etkenler yerel partner faktörünün önemini ortaya çıkarmaktadır. Bu etki sadece nereyekararını değil diğer faktörler ile birleşerek yabancı sermayeli yeni şirketin yapısını dabelirlemektedir.Bu çalışmada; Teorilerde ve UNCTAD raporlarında uluslararasılaşma ve DYY etkin faktörüolarak ele alınmayan evsahibi ülkedeki yerel partner etkisi anlaşılmaya çalışılmaktadır.Bu çalışmanın en önemli bulgusu Oli ve benzeri yaklaşımların göz ardı ettiği yerli yatırımcınınyabancı yatırımcıyı çekebilme / ikna edebilme kabiliyetidir.Araştırma yöntemi olarak mevcut literatür taraması, DTM, HM, BM, YASED yayın ve raporlarıikincil veri olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca birincil veri olarak saha çalışması ve mülakatlaryapılmıştır. Türkiye'nin önde gelen kuruluşlarından Federal Group' un yurtiçi ve dışı yabancıortaklı yatırımları örnek olay olarak incelemeye konu olmuştur.

The Theories and accordingly the UN reports for the explanations of ?FDI why and where? aremainly focused on capability of host countries demografic - economical ? political and technicalstructure. Especially the reports of UNCTAD and YASED are trying to clarify ?where FDIsare realized? which these works are also based on the OLI paradigm of Dunning.Foreign Invesments are mostly realized by buying ? merging ? joint venture or directlyestablishing new and hundred percent foreign owned companies. Most of companies firstlydecide. Where to invest and then decide how to invest, by buying or merging or joint venture.According to OLI paradigm of Dunning; the companies that have ownership advantages, decideby ?L? (Location) and ?I? (Internalisation) factors. But How these factors encourage to invest atforeign country, what is the value of effection? How the local human resource activities will bemanaged satisfactorly by a foreign company? What kind of effection these items have onsuccess of foreign investor to manage this and these items of subjects, which may be easy forlocal companies? Though by teories and especiaaly by OLI paradigm the general decisionmaking process described but; these items show us the importance of local partner. Importanceof local partner is not just to decide where to invest, but also how to shape structure of the newcompany.The most important diagnosis of this study is defining ability of local partner that persuading /appeailing of foreign partner to come an agreement about invesment which is not consideredbefore by OLI and similiar approach.As the study method, existing literature combing, Undersecretariat of Foreign Trade, Ministryof Treasure, United Nations, YASED publication and reports have been utilized as a secondarydata. Beside of existing literature combing of initial data, case studies and interviews have beenrealised. As sample events, the foreign invesment of Federal Group that is one of the leadingcompany of Turkey has been considered.By this study, we have tried to clarify the effection and importance of local partner forattractivity on FDI which is not considered as an important factor within the theories of FDI andreports of UNCTAD.