SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez ÖzetiTezin Başlığı: Amerika Birleşik Devletleri'nin Öldürücü Olmayan Silah/Silah SistemleriPolitikalarıAraştırılmasıTezin Yazarı: Uğur AKTÜRK Danışman: Yrd.Doç. Dr. brahim KAM LKabul Tarihi: 29 Mayıs 2006 Sayfa Sayısı: VIII (ön kısım) + 76 (tez)Anabilim Dalı: Uluslararası lişkiler Bilim Dalı:ÖOS'lar kavram olarak eski olmasına rağmen, Soğuk Savaş sonrası dönemde gündemde daha fazla yerbulmaktalar. Büyük ölçekli savaş ihtimalinin azalması, yerini, savaş dışı harekat/operasyontanımlamasına giren, barış-destek, barışın tesisi, barışın korunması ve insani yardım gibi sınırlı ölçekteicra edilen operasyonlara bırakmış gibi gözüküyor. Bu operasyonların merkezinde genellikle ?sivil?insanlar daha fazla ve bu da kullanılacak silah ve stratejilerin bir hayli farklı olmasını gerektiriyor.Bilgiye rahatlıkla ulaşım, artan medya ve kamuoyu baskısı, yönetimlerin, güvenliğin sağlanması içinyeni, az riskli ve insani yolları bulmalarını zorunlu kılıyor.Ülkeler, bu silahları; çatışmalarda, toplumsal gösterilerde, her türlü askeri ve insani yardım amaçlıoperasyonlarda ?ölüm, kalıcı yaralanma/sakatlanma riskini azatlıkları, teçhizat-malzeme ve altyapıyaasgari zarar verdikleri? için geliştirmek istiyorlar. Ucuz olmaları da bir başka avantajları. Gelecektegüvenlik ile ilgili konularda bu silahlarla sık sık karşılaşacağız. Şimdiden bazı savunma uzmanları busilahların ?kuvvet çarpanı? olduğunu ciddi bir biçimde iddia etmekte. Biyolojik, kimyasal,konvansiyonel, elektrik-elektromanyetik, radyo dalgaları, laser vb. tüm silah teknolojilerinde varolmaları, gerçekten ciddi bir potansiyele sahip olduklarının en büyük kanıtı.Çalışmanın kapsamı; ABD'nin ÖOS Politikalarını anlamak için, ÖOS'ları da bilmenin, tanımanıngerekli olduğu kanısıyla, geniş tutulmuştur.Bu araştırma; Öldürücü Olmayan Silahları tarihçesi ile birlikte incelemek, bu silahların gerçekte ?iyikalpli? olup, olmadıklarını araştırmak ve daha sonra ABD'nin 21 nci yüzyılın güvenlikortamında bu silahlar için ne düşündüğünü, bu silahlara yönelik taktik, operatif, stratejikhedeflerini sorgulamak maksadıyla yapılmıştır. Araştırmanın alt amaçlarını da şöyle sıralayabiliriz.a. Bu silahlar nasıl tanımlanmaktadır ve çeşitleri nelerdir?b. nsan-hayvan-bitki-teçizat/malzeme-altyapı üzerinde ne tür etkiler gösterirler?c. Kullanım maksatları ve kullanım alanları nelerdir?d. Bu silahların geliştirilmesine olanak sağlayan teknolojiler nelerdir?e. ÖOS'lara yönelik farklı düşünce, kaygı ve eleştiriler nelerdir?f. ABD'nin ulusal güvenlik politikalarında ve askeri yapılanmasında ağırlıkları ve öncelikleri nedir,gelecekte ne olacaktır?Tezin hazırlanmasında bu konuda mevcut olan literatür; kütüphane, devlet arşivleri, açık basın vepiyasada mevcut olan kitaplar araştırılarak toplanmış ve okunduktan sonra çözümlenerek,yorumlanmıştır. Literatür taramasına ek olarak NATO ve BM görevlerine katılmış askeripersonel ile görüşmeler yapılarak bu tür silahların kullanımına tanık olup olmadıkları sorulmuş,tanık olduklarını beyan edenlere ise ne tür etkiler gözlemledikleri tekrar sorulmuştur.Bulgularımızın neticesinde şunu söyleyebiliriz ki; bu silahlar sahip oldukları önemli avantajlarınyanında, en az onlar kadar güçlü dezavantajlara sahiptir. Bu silahlara yönelik eleştiriler ise; çok gizlişekilde araştırılmaları ve geliştirilmeleridir. Bir başka eleştiri ise etkilerini tam olarak belirlenmedenüretip kullanılmaları başlığında yoğunlaşmaktadır. Özellikle ABD 1940'lı yıllardan beri bu silahlarlailgili her çalışmayı gizliyor, gizliliği kanunlarla koruyarak erişimi engelliyor. Yine de bu silahlarsavaşın, çatışmanın, kargaşanın vahşi ve de acımasız yüzleri için bir umuttur. En kapsamlı kullanımları1995 yılında Somali'de gerçekleşti. Yakın bir gelecekte ÖOS'ların uluslararası silah kontrolantlaşmalarına dahil edilmesi mümkün gözükmüyor ama bir gün bu da gerçekleştirilecek ve insanlarşiddetin de kansız veya daha az kanla sonuçlanabileceğine tanıklık edecekler.Anahtar kelimeler: Asimetrik Savaş, Barışı Tesis Etme, /Barışı Koruma, Düşük Yoğunluklu Çatışma, ÖldürücüOlmayan Silah, Savaş Dışı Harekat/ Operasyon
Sakarya University Institute Abstract ot Master?s ThesisTezin Başlığı: The United States Of America?s Policies on Non Lethal Weapons/ Weapon SystemsAuthor: Uğur AKTÜRK Supervisor: Assoc.Prof. Dr. brahim KAM LDate: 29 May 2006 Nu. Of pages: VIII (pre text) + 76 (main body)Department: International Affairs Subfield:Despite being old fashioned as forms of weapons, they are newly common technologies under the name of non-lethals.especially after the post cold-war era. They have gained popularity and have varied systematicaly after the large scale warsleft its place to the small scale operations such as peace-support, peace enforcement, peacekeeping and humane aid opreationswhich are executed for limited objectives and regions. Presence of relatively more civilian people in the center of theseoperations needs different weapons and strategies to use. Availibity of information in common use, increasing pressure ofmedia and public-interest force goverments search for new and more humani and less risky ways, tools to provide security.Countries, give much attetion to these new technologies because they reduce the risks of death, permanet injuries andhandicaps in military operations, humanitarian operations and riot control operations and they give less damage to thematerial and infrastructure. Their costs are another advantage too. It seems that we will confront with them more frequently inthe affairs of security in near future. Some defence expert claim that these weapons will be multiple-force in every securitysituations. Their presence in the forms of biological, chemical, conventional, electric-electromanyetic, radio waves laserweapons is the prof of their potential.The scope of study is widened to know more about the NLW?s and to understand USA politics as well. The first two sectionof the study will provide large scale knowledges on these weapons.This study is conducted to examine the NLWs with their history , to search waether these Technologies are really good-hearted, to understand what the USA thinks, aims, does for these weapons.We can define the subgoals of theseobjectives as follows;How are these weapons defined, their types classified?a.What are their impacts on human-animals-plants, material-equipment,and infrastructure?b.What are the purposes, areas of employment?c.What are the Technologies that provide these weapons?d.What are the controversies and anxiety for them?e.What are the aims and priorities of the USA for the security and military policy and what will it be in future?f.While searching answers to these questions, the literature (books ,reports, concepts, comments, articles, treaties andprotocols) on this subject have been scanned and interpreted. Besides , interviews have been conducted withMilitary personnel who have participated in BM and NATO misions especially to make use of theirexperience, if they have witnessed any such incidents.From what we have derived .so far, we can conclude that these weapons have critical distadventages too, besidesthe advantages they have.Since 40s USA has spesifically restricted accesion to the researches on this matter by lawkeeping them as secret which makes their objectives and policies uncertain to the rest of the world. However theyare hope for the wild, bloody conflicts and wars. They were widely used in Somalia in 1995. It seems impossible to addthem international treatys and conventions in this decades but it will be and people will see conflicts and wars can endwithLess damage and less blood.Key Words: Assymmetric Warfare, Peacekeeping Peace Enforcement, Low Intensity Conflict, NonlathelWeaponsandWeaponSystems, OperationsOtherThanWarviii