SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez ÖzetiTezin Başlığı: Irak Müdahalesi ve Bölgesel Güvenlik: Türkiye ÖrneğiTezin Yazarı: Oktay YANIK Danışman: Doç. Dr. Emin GÜRSESKabul Tarihi: 26 / 06 /2006 Sayfa Sayısı: VII (ön kısım) + 139 (tez) + 15(ekler)Anabilim dalı: Uluslararası lişkilerBu tez çalışmasında Irak Müdahalesi sonrasında bölgesel güvenlik sorunları ile Türkiye'ningüvenlik sorunları ele alınmıştır. Türkiye'nin güvenlik sorunları ve bölgesel güvenlik 2003Irak Müdahalesinden sonra farklı boyutlara ulaşmıştır. Müdahale öncesinde ve sonrasındagelişen olaylar sebebiyle Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde sorunlar ortaya çıkmıştır.Bölgesel güvenliğe de müdahale öncesinde var olmayan pek çok sorun eklenmiştir.Müdahale sonrasında ise ABD, Türkiye'nin güvenlik kaygılarını defalarca dile getirmesinerağmen, kaygılarını azaltacak herhangi bir girişimde bulunmamıştır.Bu çalışmanın araştırma problemi, Irak Müdahalesi sonrasında bölgesel güvenlikkaygılarını da ele alarak Türkiye'nin yeni güvenlik politikasının ne olacağını belirlemekolarak ifade edilebilir.Bu hipotez Türkiye'nin müdahale öncesindeki bölgesel güvenlik kaygıları ile müdahalesonrasındaki güvenlik kaygılarının farklarının ortaya çıkarılması ile test edilmiştir.Çalışmanın amacı Irak müdahalesinin gerçek sebep ve sonuçlarını ortaya çıkarmak,bölgesel güvenlikte meydana gelen değişmelerin Türkiye'yi nasıl etkileyeceği veTürkiye'nin yeni güvenlik politikasına nasıl yansıtılması gerektiği sorularına cevapbulmaktır. Bu sorulara cevap ararken literatür taraması yapılmış ve konu ile ilgili kitaplar,makaleler, gazeteler, internet siteleri, röportajlar vb. kaynaklar araştırılarak elde edilenbilgiler yorumlanmıştır. Bu çerçevede yapılan çalışma sonucunda müdahale öncesindeNATO'nun Irak'tan gelecek tehditlere karşı Türkiye'nin güvenlik kaygılarını azaltıcıönlemler almaması, Kuzey Irak'ta kurulacak bir Kürt devletine müdahale etmemesi içinTürkiye'ye AB üyeliği de dahil olmak üzere çeşitli konularda baskı yapılması, Kürtdevletinin ekonomik olarak kalkınması için Kerkük'ün de dahil edilmesinin planlanması veKerkük'ün demografik yapısının bozulması, Türkmenlerin geleceği açısından Türkiye'ningüvenlik kaygılarının artması, bölgede srail'in varlığının gerek Türkiye gerekseTürkmenlerin güvenliği açısından tehdit haline gelmesi, ABD'nin kontrolü her ankaybedebileceği ve bölgede yeni oluşumlara müdahale edemeyeceği gerçeği, ABD'nin Türkaskerinin Kuzey Irak'taki varlığını istememesi gibi değişen bölgesel sorunlar nedeniyleTürkiye'nin güvenlik politikasının yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu yönüylebakıldığında çalışmanın bulgularının oldukça önemli oldukları söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Irak Müdahalesi Türkiye'nin GüvenliğiBölgesel Güvenlik
Sakarya University Institute of Social Sciences Abstract of Master?s ThesisTitle of the Thesis: Interference of Iraq And Regional Security: Turkey ExampleAuthor: Oktay YANIK Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Emin GÜRSESDate: 26/ 06 /2006 Nu. of pages: VII (pre text) + 139 (main body)+15+11 6Department: International RelationsIn this thesis, Turkey's security problems and regional security affairs after Iraq interferencehave been studied. Turkey's security problems and regional security affairs after Iraq'sinterference in 2003 have resulted in some kind of unexpected aspects. Owing to the eventsthat happened before and after the interference, some problems arose in the relationshipsbetween Turkey and USA. Many other problems which did not exist before the interferencehave been added to the regional security. After the interference, though uttered many timesby Turkey, USA has not made any attempt to calm down Turkey's anxiety. The researchsubject of this study can be expressed as to determine Turkey?s new security policy after theinterference from regional security point of view.This hypothesis is tested against finding out the differences between the Turkey?s anxietyon regional security before and after the interference.The aim of the study is to find out the real goals and results of the Iraq interference and tofind out answers to how Turkey will be affected from the changes happened in regionalsecurity and how those changes should be projected to Turkey?s new security policy. Whilefinding answers to those questions, related literature has been investigated and theinformation found out of resources like related books, articles, newspapers, internet sites,interviews have been interpreted. The study carried out on this subject has released out thefact that Turkey?s security policy should be revised due to problems like NATO?s not takingprompt action for securing Turkey against threats from Iraq, Turkey being stressed, evenwith EU membership, on not to take any actions against a Kurdish government if founded inNorth Iraq, planning to keep Kirkuk within the borders of the Kurdish government to helptheir economical development and deteriorate Kirkuk's demographic structure, increasing ofTurkey?s security worries on Turkoman?s future, Israel existency in the region becoming athreat for Turkey and Turkoman?s security, the fact that USA may lose the control and maynot interfere new formations in the region and USA not preferring Turkey?s militaryexistency in North Iraq. From this perspective it can be stated that the outcomes of thisstudy are of importance.Interference of Iraq Security of TurkeyKeywords:Regional Security