Mesnevi çevirilerinde izlenen çeviri yöntemlerinin çeviri kuramı açısından incelenmesi

Abstract

Mesnevi Çevirilerinde İzlenen Çeviri Yöntemlerinin Çeviri Kuramı Açısından İncelenmesi? başlığını taşıyan bu çalışmada tasavvuf ve sufizmin kısa bir tanımı, Mevlana'nın hayatı ile İngilizce, Türkçe, Almanca Mesnevi çevirilerinin belli başlı birkaç örnekle nasıl olduğuna dair bilgiler içermektedir.Birinci bölümde, doğuda ve batıdaki tasavvuf anlayışı arasında ne gibi farkların olduğu üzerinde durulmuştur. Batının ve doğunun tasavvuf anlayışına dair belli örneklerle açıklamalarda bulunulmuştur. Ayrıca tasavvuf genelinde Mevlana özel örneğinde tasavvufun etkileri, neler anlatılmak istenildiği fakat ne anlaşıldığı üzerine delilleri ile örnekler verilmiştir. Bunların yanı sıra günlük dilimize giren, sufizme ait kelimeler incelenmiş, bu kelimelerin gerçek anlamları verilmiştir.Çalışmamızın ikinci bölümde Mesnevi yazarı Mevlana'nın hayatı, Belh şehrinden Konya'ya olan seferi, Celaleddin'in Mevlana olmasını sağlayan Şems Tebrizi hakkında bilgiler verilmiştir.Üçüncü bölümde Mesnevi eserinin kelime anlamı, dili, yapısı, konuları ile tercümelerinden bahsedilmiştir.Dördüncü bölümde ise şimdiye kadar yapılmış İngilizce, Türkçe ve Almanca çevirilerin Farsça metinleriyle ile gerek biçem, gerek mana ve kelime seçimi açısından incelenmesi üzerinde durulmuştur. Çeviriler metin tipleri açısından incelenmiştir. Yapılan eleştiriler sonucunda alternatif olarak sunulan teorinin nedenlerinden bahsedilmiştir.

In this study called ?Analysing the Translation Methods used in Masnavi Translations in terms of Translation Theory?, a short definition of mysticism and sufism, life of Mevlana and some examples of English, Turkish and German translations are included.In the first part of this study, it is emphasized what kind of differences there are between mysticism perception in the east and west. We explained the western and eastern perception of mysticism with some specific examples. Also the effects of mysticism, what would like to be explained but how was understood are argued with evidences in the particular example called ?Masnavi?. Apart from them, the words belonging to sufism are used in the daily language and the real meanings of them are defined in some examples.In the second part of our study, some information have been included about Mevlana?s life, the author of Masnavi, his migration from Belh to Konya, Şemsi Tebriz,the provider of being as Mevlana of him.In the fourth part of our study, English, Turkish and German translations of Matnavi and Persian texts are analyzed according to their styles, meanings and word preferences. The translations are examined in the way of text types. As a result of the comments,we try to find out a new alternative theory and mention its reasons.